نموده، عالم مذكور هم گفته است كه نبايد روزه بگيرى و اين خانم روزهايش را خورده و بعد از اتمام حمل روزهاى خود را قضا نموده است، ولى كفاره و چيزى ديگرى پرداخت نكرده است. اكنون مسئله‌اى كه اينجا مطرح شده، اين است كه پزشك معالج مسلمان نبوده و اين خانم به آن عالم نگفته است كه پزشك معالج كافر بوده، آيا اين مسئله موجب كفاره مى‌شود؟

(بسمه تعالى): در صورتى كه از روزه گرفتن مى‌ترسيده و احتمال ضرر مى‌داده، هرچند اين احتمال به جهت گفته‌ى پزشك غير مسلمان بوده، كفاره بر او لازم نمى‌باشد، والله العالم.

مبحث دوم: كسانى كه افطار بر آنها جايز است‌

سؤال (117) بنابر معروف پيرزن و پير مرد مريض بايد فديه را بعد از رسيدن ماه رمضان جديد بدهند، ولى هر چند به رساله‌ى عمليه‌ى و كتاب‌هاى فقهى ديگر مراجعه كرديم، اثرى از اين مسئله نديديم، آيا آنچه كه معروف شده، صحيح مى‌باشد و در صورتى كه شخصى، فديه بر او واجب شده، بميرد و مردن او قبل از ماه رمضان جديد باشد. بايد فديه را از مال او خارج نمود يا خير؟

خوئى (قدس سرّه): بر پيرزن و پيرمرد لازم نيست كه تا رمضان جديد صبر نمايد، ولى مريض بايد صبر نمايد و اين تفصيل به جهت دليل‌