عيب‌هايى كه موجب خيار فسخ مى‌شوند

(مسأله 2625) عيب‌هاى مرد كه موجب خيار فسخ براى زن مى‌شود، چهار چيزاست:

1- جنون‌، اگرچه بعد از عقد و وطى تجديد شود در صورتى كه زن نمى‌دانسته موجب خيار فسخ است امّا اگر زن عالم به حال او باشد، حق خيار ندارد.

2- عنن‌، (بيماريى كه مانع از وطى و نزديكى است) اگرچه بعد از عقد پيدا شود موجب خيارفسخ مى‌شود، ولى اگر بعد از عقد وبعد از وطى پيدا شود موجب خيارنمى شود.

3- خصى بودن‌، (كسى كه بيضه هايش كوبيده يا كشيده شده) در صورتى كه مرد قبل از عقدخصى بوده و از روى فريبكارى به زن نگفته و زن جاهل به آن باشد مى‌تواند عقد را فسخ كند، اما اگرزن به اين عيب آگاه باشد، حق خيار ندارد و چنان‌چه بعد از برملاشدن عيب به آن رضايت دهد، خيار فسخ ساقط مى‌شود، اگرچه بعداً پشيمان شود. اگر عيب بعد از عقد و قبل از وطى پيدا شود ظاهراً موجب خيار نمى‌شود.

4- قطع شدن آلت مرد، به طورى كه قدرت بر وطى نداشته باشد، در صورتى كه قبل از عقد يا قبل از وطى عارض شود، امّا اگر بعد از وطى پيدا شود بنابر اقوا مقتضى خيار نيست.

(مسأله 2626) عيب‌هايى زن كه موجب خيار فسخ براى مرد مى‌شود، هفت چيز است: جنون، جذام‌[1]، برص، قرن‌[2]، رتق‌[3]، افضا[4]، كورى و شل بودن كه از آن جمله لنگى آشكار است، اگرچه به حدّ شلى نرسد.

خيار براى شوهر در صورتى ثابت مى‌شود كه عيب قبل از عقد باشد، اگر عيب بعد از عقد وقبل ازوطى پيدا شود، حق خيار ثابت نيست و اگر بخواهد جدا شود، بنابراحتياط واجب بايد او را طلاق دهد يا بين طلاق و فسخ جمع نمايد و اگر مرد قبل از نزديكى به عيب زنش آگاه شود و به آن راضى شود، خيار ساقط مى‌شود و اگر بعد از نزديكى به عيب آگاه شود، نيز خيار ساقط مى‌شود.

[1] - جذام: مرض خوره.

[2] - قرن: گوشتى كه در دهانه فرج مييرويد و مانع از وطى مييشود.

[3] - رتق: بسته شدن فرج به صورتى كه آلت داخل فرج نشود.

[4] - افضا: راه بول وحيض و يا راه حيض و غايط يكى شود.