احكام وديعه (امانت)

وديعه از عقدهاى جايز است و معناى آن امين‌گرفتن در جهت حفظ امانت است.

(مسأله 1900) امانت دار بايد بطور متعارف امانت را حفظ نمايد، ولى اگر مالك جايى را براى آن معيّن كند، بايد در همان جا بگذارد و چنان‌چه مخالفت كند ضامن است، مگر در صورت ترس چنان‌چه مالك بر ترس اشاره نكرده باشد وگرنه حتّى با ترس ضامن است.

(مسأله 1901) اگر امانت دار در امانت طورى تصرف كند كه با امانت دارى منافات داشته وموجب صدق خيانت باشد ضامن است، مثل اين‌كه آن را با مال خودش مخلوط كند به طورى كه قابل تشخيص نباشد، يا مهر كيسه را باز كند، يا مقدارى از طعام امانتى را بخورد، يا قسمتى از درهم‌هاى امانتى را به قرض بگيرد.

(مسأله 1902) اگر دو كيسه را نزد كسى به امانت بسپارد سپس او در يكى تصرف كند، فقط آن راضامن است.

(مسأله 1903) اگر تصرف موجب صدق خيانت نشود، مثل اين‌كه اگر بر كيسه يك بيت شعر بنويسد يانقاشى كند و مانند آن، موجب ضمان امانت نيست اگرچه تصرف بدون اجازه حرام است.

(مسأله 1904) واجب است كه امانت دار علف وآب را به چهارپا بدهد و در برابر اين كار به مالك رجوع نموده و از مالك بگيرد.

(مسأله 1905) اگر امانت دار تفريط وكوتاهى كند ضامن است و ضمان باقى است تا وقتى كه آن را به مالك برگرداند يا مالك او را تبرئه كند.

(مسأله 1906) واجب است كه امانت دار براى ظالم قسم بخورد و در صورت امكان، توريه كند ولى اگر براى ظالم اقرار كند، ضامن است.

(مسأله 1907) ردّ امانت به امانت گذار وبعد از مرگ او به وارثش واجب است اگرچه كافر