احكام خريد و فروش‌

مقدمه‌

تجارت فى الجمله و به خودى خود از مستحبات مؤكد است، ولى گاهى براى انجام دادن كار ديگر مستحب مى‌شود و ازباب مقدمه براى واجب يا مستحب، احياناً واجب مى‌گردد و گاهى نيز به خودى خود، يا به خاطرچيز ديگرى مكروه، يا حرام مى‌شود.

تجارت حرام بر چند قسم است كه در ضمن چند مسأله بيان مى‌شود:

معاملات باطل و حرام‌

(مسأله 1304) تجارت شراب و باقى مسكرات، مردار، سگ غير شكارى و خوك، حرام و باطل مى‌باشد چه به صورت خريد و فروش باشد چه عوض اجرت در اجاره يا عوض كار در جعاله يا عوض طلاق خلعى يا مهر در نكاح، ولى بقيه چيزهاى نجس، چنان‌چه منفعت حلال و قابل توجه داشته باشند- مانند استفاده از مدفوع براى كود در كشاورزى و خون براى تزريق- فروش، هبه و هر نوع معاوضه با آنها جايز است.

(مسأله 1305) فروش اعيان نجس مانند مردار، شراب، خوك و سگ غير شكارى جايز نيست، زيرا اين اعيان نجس از نظر شارع مال محسوب نمى‌شوند و اگر كسى آنها را در اختيار داشته باشد شرعاً برآنها حق پيدا نمى‌كند، اگر چه احتياط آن است كه ديگران نيز مزاحم آن شخص نشوند.

(مسأله 1306) فروش مردار پاك، مانند مردار ماهى و ملخ اگر در عرف و نزد عقلاء منفعت حلال وقابل توجه داشته باشد، جايز مى‌باشد، اگرچه احتياط ترك آن است.

(مسأله 1307) فروش اجزاى مردار كه روح در آن ندميده باشد اگر منفعت حلال و قابل‌