آن شك نمايد اعتنا نكند، بلكه همچنين است اگر بداند كه ذكر را نخوانده است. اگر يك سجده زياد كرده باشد ضرر ندارد.

(مسأله 897) بين نماز واجب و مستحب در تدارك جزء مشكوك- اگر شك در محل باشد- فرق نيست. همچنان كه اگر بعداز تجاوز از محل، شك كند به آن اعتناء نكند. چنان‌چه جزئى را فراموش كند وپيش از وارد شدن در ركن بعدى يادش بيايد، بايد تدارك نمايد. اما نماز مستحبى با نماز واجب اين فرق‌ها را دارد كه در نماز مستحبى اگر در عدد ركعتها شك كند مى‌تواند بنا را بر اقل يا اكثر بگذارد و اين‌كه سجده سهو ندارد وجزء فراموش شده قضا ندارد وزيادى ركن سهواً سبب بطلان نيست، لذا جايز است جزء فراموش شده را اگرچه در ركن بعدى داخل شده باشد، تدارك كند.

نماز مسافر

مسافر نمازهاى چهار ركعتى را با چند شرط بايد شكسته بجا آورد:

اول: آن‌كه هشت فرسخ كه چهار فرسخ رفت و چهار فرسخ برگشت آن باشد، مسافرت كند چه درهمان روز بخواهد برگردد يا بعداز ماندن يك شب يا بيشتر از يك شب در مسير راه يا در انتهاى چهارفرسخى، بخواهد برگردد، تا زمانى كه در مكانى نيت ماندن ده روز را نكند يا چيزى ديگرى كه سبب قطع مسافرت مى‌شود، پيش نيايد، او مسافر است. همچنين اگر رفتن پنج فرسخ يا بيشتر و بر گشتن سه فرسخ يا كمتر باشد، نماز را قصر بخواند، هر چند احتياط مستحب اين است كه در صورت دوم، هم قصر و هم تمام بخواند. در پيمودن مسافت شرعى فرق نمى‌كند چه در مدت يك روز يا بيشتر يا چندساعت يا چند دقيقه- به تناسب اختلاف وسايل نقليه در تندى و كندى- بپيمايد كافى است.

(مسأله 898) فرسخ سه ميل است وهر ميل چهار هزار ذراع دست فرد معمولى. ذراع عبارت است از آرنج تا نوك انگشتان دست، بنابراين مسافت شرعى برابر با چهل وسه كيلومتر ودويست متراست.

(مسأله 899) اگر سفر اندكى كمتر از هشت فرسخ باشد، بايد نماز را تمام بخواند، همچنين اگرشك كند كه به مسافت شرعى رسيده يا نه يا گمان به رسيدن مسافت شرعى دارد بايد تمام‌