نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 197
جماعت برسد، بايد بعد از نيت وگفتن تكبيرهً
الاحرام به سجده رود و با امام تشهد بخواند، و هرگاه امام سلام داد بلند شود و
نمازش را به صورتِ فرادى تمام كند، ولى بنابراحتياط واجب وقتى بلند شد تكبيرى رابه
قصدِ اعم از تكبيرهً الاحرام و ذكر مطلق بگويد.
(مسأله
804) اگر مأموم براى جماعت حاضر شود وببيند كه امام در حال ركوع است
وبترسد اگر به صف جماعت ملحق شود، امام از ركوع سر بر مىدارد، در اين صورت
مىتواند در جاى خود تكبيربگويد وركوع كند و در ركوع يا بعد از آن يا در سجده يا
بين دو سجده يا بعد از دو سجده يا در حال ايستادن براى ركعت بعدى راه رود تا به صف
جماعت ملحق شود، چه راه رفتن به جلو يا عقب يا به يكى از دو طرف باشد به طورى كه
از قبله منحرف نشود ومانعى غير از دورى مانند پرده نباشد، اگرچه احتياط مستحب آن
است كه فاصله به اندازهاى دور نباشد كه مانع از اقتدا باشد. در حال راه رفتن،
واجب است قرائت و اذكارى كه نياز به آرامش دارد، ترك شود.
شرايط تحقّق نماز جماعت
اول:
نماز جماعت از اجتماع امام ومأمومين از ابتدا تا آخر نماز در يك مكان بگونهاى كه
براى نماز عرفاً جمع شده باشند تحقق پيدا مىكند. پس اگر بين امام ومأمومين يا بين
صفوف مأمومين مانعى مانند پرده، ديوار و درخت باشد كه اجتماع عرفاً صدق نكند جماعت
منعقد نمىشود، ولى اگر پرده ياديواركوتاه باشد بطورى كه اجتماع عرفاً صدق كند
اثرى ندارد. اگر مأموم زن باشد، وجود مانع بين او وامام يامأمومين مرد وزن اشكال
ندارد، ولى اگر امام زن باشد، حكم مرد را دارد يعنى جايز نيست مانعى بين او
ومأمومين باشد كه عرفاً اجتماع صدق نكند.
(مسأله
805) اگر پرده يا چيزى كه بين امام ومأمومين يا صفوف مأمومين است مانع از
ديدن نباشد، مثل شيشه، ديوار مشبك و پنجره، نماز جماعت منعقد مىشود. همچنين نهر
يا راه اگر مانع از صدق اجتماع نباشد به نماز جماعت ضررى نمىرساند، نيز تاريكى
وغبار اگرچه مانع از ديدن مىشود اشكال ندارد ومانع متحرك وغير ثابت مثل عبور
انسان نيز اشكال ندارد.
دوم:
جاى ايستادن امام از جاى مأموم نبايد بيش ازيك وجب بلندتر باشد، پس اگر امام
درمحراب نماز بخواند و حياط مسجد بيش از يك وجب يا بيشتر از آن، پايينتر از محراب
باشد، نمازمأمومينى كه در حياط اقتدا نموده اند باطل است. نيز اگر زمينى شيب دار
باشد وامام در طرفى
نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 197