نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 142
مستحب باطل مىشود و چنانچه آن مستحب صفتى براى
نماز باشد، مثل اينكه نماز را در مسجد يا به جماعت يا در اول وقت به جاى آورد
اينگونه ريا بر دو قسم است:
1-
قصد ريا فقط بسبب حضور او در مسجد يا در نماز جماعت يا در اول وقت باشد تا مدح وثناى
مردم را با نيرنگ به سبب حضور خود نه با نماز خواندن كسب كند چه نماز بخواند يا
نخواند، به اين معنى كه مردم او را اهل جماعت و اهل نماز اول وقت و اهل مسجد
بدانند، بنابراين اگر نماز خواند مىتواند براى خدا باشد و نمازش صحيح است.
2-
قصدش از مسجد رفتن و به جماعت خواندن و مانند آن انتخاب بهترين فرد نماز باشد
وغرضش اين باشد كه اهتمام و حرص خود را براى اختيار بهترين نوع نماز به مردم نشان
دهد، در اين صورت ريا موجب بطلان نماز مىشود.
سوم:
جزء سوم از اجزاء نيّت اين است كه در قصد خود اسم وعنوانى را كه شارع براى نمازمعين
نموده است مشخص كند- مثل نماز صبح وظهر وعصر ومغرب وعشا ونافلههاى آنها وجمعه
ونماز شب وآيات وعيد قربان وفطر ونماز استسقا ومانند اينها- بنابراين مكلف بايد در
قصد خود معيّن كند كه كدام نماز را مىخواند اگرچه آن نماز در نوع، عدد وكيفيت
منحصر به فرد باشد مثل نماز مغرب. اين سه قصد يعنى: (قصد قربت، قصد اخلاص وقصد
عنوان نماز) بايد مقارن با نماز با تمام اجزايش از تكبيرهً الاحرام تا سلام باشد و
مقصود از مقارنت اين است كه نيّت از اوّلين جزء از اجزاء نماز به تأخير نيفتد و
الّا همان جزء بدون نيّت واقع شده و سبب بطلان نماز مىشود. البتّه آگاهى و توجّه
كامل و مفصّل بسوى نيّت در تمام اجزاء نماز شرط نيست بلكه اگر به نحو اجمال در ذهن
خود نيّت را داشته باشد، بطورى كه اگر از او سؤال شود متوجه باشد وبگويد مثلًا
نماز ظهر را براى خدا مىخوانم، كافى است.
(مسأله
567) اگر غير ريا حرامى ديگر ضميمه عبادت باشد وموجب حرمت عبادت شود،
عبادت را باطل مىكند، مثل تصرف در مكان غصبى ولى اگر آن ضميمه راجح يا مباح باشد
وانگيزه قصد قربت به تنهايى صلاحيت براى انجام دادن آن عبادت را داشته باشد، حتى
اگر ضميمه به همراه نباشد، آن عبادت صحيح است وباطل نخواهد بود، مثل اينكه نماز
را زير كولر در تابستان بخوانند كه اگر مسئله خنك شدن هم نبود نماز را مىخواند
ولى اگر به تنهايى صلاحيت نداشته، ظاهراً عبادت را باطل مىكند. مثل اينكه نماز
را زير كولر در تابستان بخوانند به
نام کتاب : رساله توضيح المسائل نویسنده : فياض، شيخ محمد اسحاق جلد : 1 صفحه : 142