وَ بَرَكاتُهُ».[1]

1199- جمله «السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكاتُهُ»[2] جزء سلام نماز نمى‌باشد، بلكه از توابع تشهد است، و افضل استحبابى است كه پيش از دو سلام ديگر گفته شود؛ و بهتر است كه اين جمله همراه با سلامهاى ديگرى كه در بند دوازدهم از مستحبات مربوط به تشهد بيان شدند خوانده شود.

1200- دو سلام نماز- «السَّلامُ عَلَيْنا ..» و «السَّلامُ عَلَيْكُمْ ...»- هر دو واجب على البدل مى‌باشند، به اين معنى كه نمازگزار هر كدام از آنها را به قصد وجوب بگويد مُجزى است، و واجب را اداء نموده است، و با گفتن آن از نماز خارج مى‌گردد، و گفتن سلام ديگر براى او مستحب مى‌شود، بلكه اگر از صيغه دوم فقط «السَّلامُ عَلَيْكُمْ» را به قصد سلام واجب بگويد و تتمّه آن را نگويد نيز نمازش صحيح مى‌باشد، و واجب على البدل را اداء نموده است، و با گفتن آن از نماز خارج مى‌گردد.

1201- افضل استحبابى آن است كه نمازگزار به ترتيب بعد از «السَّلامُ عَلَيْكَ ...» ابتداء «السَّلامُ عَلَيْنا ...» و پس از آن «السَّلامُ عَلَيْكُمْ ...» را بگويد.

واجبات مربوط به سلام نماز:

1202- تمام واجبات تشهّد غير از واجب دوم و سوم- گفتن شهادتين و فرستادن صلوات- واجبات سلام نيز مى‌باشند.

1203- كسى كه سلام نماز را نمى‌داند، همانگونه كه در تشهد گفته شد بايد آن را ياد بگيرد، و تا زمانى كه ياد نگرفته است، بايد به متابعت از تلقين شخص ديگر سلام نمازش را بگويد؛ و اگر وقت نماز تنگ است يا كسى نيست كه او را تلقين نمايد، بايد هر مقدار از سلام نماز را كه مى‌تواند به عربى بگويد، و ترجمه بقيه آن را به طور صحيح به زبان مادرى خودش بگويد؛ و اگر هيچ چيز از سلام نماز را نمى‌داند، به ترجمه تمام آن اكتفاء نمايد؛ و اگر از اين هم عاجز باشد، بايد در قلب خود نيّت سلام نمايد، و بنابر

[1] - درود و سلام از خداوند عالم بر ما- نمازگزاران- و بر تمام بندگان صالح خدا، درود و سلام و رحمت و بركات خداوند بر شما- نمازگزاران مؤمن- باد.

[2] - درود و سلام بر تو اى پيغمبر، و رحمت و بركات خدا بر تو باد.