آنان مشورت كن وقتى تصميم گرفتى
بر خداوند توكل نما».
البته
مراد آيه شريفه، مشاوره در كارها و اقدامات اجتماعى است كه به لحاظ آثار و اهداف،
كدام روش خوب است و كدام خوبتر و كدام ناصواب؟ نه مشاوره در تشريع و تقنين احكام
كه نه آيه بر آن دلالت دارد و نه با مفهوم رسالت و اساس دين مناسبتى دارد.
آيه
مخصوص زمامدار است كه در كارها با اطرافيان خود به راىزنى بپردازد ولى در اينكه
راىزنى لازم است يا مستحب و راجح؟
تا
انس بيشترى بين رهبر و اطرافيان او واقع شود دو احتمال وجود دارد[1].
بهر
صورت اين مشوره شبيه مشورت رئيس دولت با وزيران در جلسات هفتهاى مىباشد و اللّه
العالم.
آيه
صراحت ندارد كه مشوره در همه امور باشد يا در امور مهم يا در امور اختلافى هميشه و
دائمى باشد يا هر وقت كه رهبر خواست؟
در
فرض اكثريت آراء يا اتفاق آراء كه مخالف نظر رهبر باشد
وظيفه
رهبر چيست؟
بعضى
از دانشمندان گفتهاند حتّى اگر مشوره كردن هم بر پيامبر واجب باشد
[1] - سياق آيه احتمال دوم را تقويت مىكند بنابر اينكه
عفو و استغفار بر آن حضرت( ص) واجب نبوده است.