16- اقسام جرم‌ها و جزاها

جرايم شرعى داراى تقسيمات متعددى است كه ذيلا به اكثر آنها اشاره مى‌شود:

الف: بحسب نوعيت عقوبت و جزا:

1- جرايم حدود كه عقوبت آن از جنس جريمه نيست.

2- جرايم قصاص (قتل و جرح) كه عقوبت و جرم آن از يك جنس‌اند.

3- ديه كه جزاى مالى جرم مى‌باشد.

4- تعزير كه عقوبت معين نشده بر همه يا پاره‌اى از معاصى شرعى كه حد ندارد و يا بر مخالفت دستورات حاكم شرعى مترتب مى‌شود.

اختيار نوع و مقدار آن در چهارچوب مقررات شرعى به حاكم و قاضى شرعى تفويض شده است و همين است فرق جوهرى حد و تعزير[1].

جرم‌هاى حدود، معصيت‌هايى است كه به شلاق زدن بدنى مكلف معصيت‌كار به مقدارى كه در نصوص دينى وارد گرديده حكم شده‌

[1] - ولى شهيد ثانى( ره) مواردى از جزاهاى معين را تعزير دانسته. تعزيرى كه شرعا معين شده است. و شايد جمع ديگرى از فقها نيز بر اين نظراند. ولى صحت اين نظريه محتاج به اقامه دليل است كه غالبا وجود ندارد