او گفته است كه ما بچشم مى‌بينيم كه جمع قليلى خوبند و هيچگاه بد نمى‌شوند و عده زيادى بد هستند كه به هيچ وجه خوب نمى‌شوند و بقيه مردم متوسط هستند كه از هم نشينى خوبان خوب و از مخالطت با اشرار بد مى‌شوند. او مى‌گويد: اگر همه خوب آفريده مى‌شدند بد پيدا نمى‌شد و اگر بد آفريده مى‌شدند خوب پيدا نمى‌شد، و از اين جهت او دو نظريه اول را باطل مى‌داند.

بعضى از اشعار سعدى هم با اين نظر و نظر دومى ملائمتى دارد او مى‌گويد:

دسته‌اى از علماء، اخلاق انسان را قابل زوال و انتقال نمى‌دانند و نسبت اخلاق را به نفس آدمى همانند نسبت حرارت به آتش‌

[1] - ولى او اشعارى ديگرى نيز دارد: