نام کتاب : روح از نظر دين، عقل و علم روحى جديد نویسنده : محسنى، شيخ محمد آصف جلد : 1 صفحه : 262
صدر اين آيه دلالت بر فناى هر چيز
ندارد، بلكه بر فناى هركس دلالت دارد، ولى نه هركس، بل هركسى كه بر روى زمين باشد
(ضمير عليها)، يا به زمين برمىگردد يا قدر مسلم اين است كه به آن برمىگردد.
بنابراين از صدر آيه نمىتوان فناى ارواح را در آخر دنيا يا اوايل قيامت بدست
آورد، مگرا ينكه گفته شود، ارواح در برزخ هم بدن دارند و مركز آنان كره زمين است،
(قبور آنها يا وادى السلام و برهوت و يا هرجاى ديگر) بنابراين آيه شامل حال آنان
هم مىگردد. فنا، مجرد جدايى علاقه روح از بدن نيست بلكه عدم مطلق است.
به
هر حال ذيل آيه مىرساند كه بقاء تنها از آن خداوند است و مخلوق و موجود ديگرى اين
حالت را ندارد ولى اثبات اعدام موقتى ارواح به ذيل آيه بسيار مشكل است.
اگر
مراد آيه اين باشد كه هرچيز بالفعل هالك و نابود است، ربطى به محل بحث ما ندارد، و
در جاى خود ثابت شده كه همه موجودات امكانى، استحقاق بقا و اقتضاى دوام را ندارند
و بقاى آنها همانند اول وجود و حدوث آنان وابسته به اراده واجب الوجود و افاضه
اوست.
گر فيض تو يك لحظه به عالم
نرسد
معلوم شود بود و نبود همه كس!
اگر
مراد اين باشد كه هرچيز موجود، در آينده نابود مىشود مىتوان گفت اطلاق كلمه
(شىء) ارواح و حتى مجردات كلى را نيز
نام کتاب : روح از نظر دين، عقل و علم روحى جديد نویسنده : محسنى، شيخ محمد آصف جلد : 1 صفحه : 262