براى ما محرز نباشد اقلا متحمل است و با وجود احتمال، انكار معنا
ندارد.
زمينى
را براى اعمار پوهنتون (دانشگاه) يا بيمارستان يا كارخانه توليدى آباد مىكنيم كه
براى ترقى عنلمى يا صحت و سلامتى و يا شكوفايى اقتصادى همه كشور، يا مردم آن شهر
بسيار مهم است، ولى طبعا به جمعى از مورچهها و حشرات زير زمين آسيب مىرسد، كدام
عاقل اين ساختمان را به خاطر اين ضرر كم تقبيح مىكند، در اين مثل دقت كنيد كه
مشكلات فكرى در اين باب تا حد زيادى حل مىشود.
خلاصه
كلام اين كه در باب شرور بايد از دريچه و منظر احساسات و عواطف خود، نگاه نكنيم و
تنها از راه عقل و خرد به آن نظر افگنيم تا جوابهاى عقلى ما را قانع بسازد.
و
درباره اعتراض بر شرور از ناحيه عدالت خدا، مىگوييم كه بدبختىهايى كه به سوء
اختيار ما نبوده بلكه بدون اراده و تقصير ما به علل گوناگونى مىرسد، هرچند كه از
نظر حكمت حق و صواب است، ولى خداوند به حسب دلالت قرآن و سنت وعده فرموده است كه
در مقابل همه آنها- و لو جزيى باشد- مزد مهمى عنايت مىفرمايد.