ماركس
بر اساس قانون گذشته خو مطلب ديگرى را عنوان نموده كه جنجال بزرگى را در عالم
اقتصاد ايجاد نموده و آنرا پايه و ركن دوم سوسياليزمى قرار داده، يعنى بر اساس
همين مطلب كارخانجات و وسائل توليد را مربوط بكارگران ميداند، و لذا كشورهاى
سوسياليزمى تمام منابع اقتصادى و وسائل توليدى را ملى و يا بعبارت ديگر دولتى
نمودهاند.
او
مىگويد وقتى اساس ارزش امتعه و اجناس مقدار كار مصرف شده در آنها باشد، مالك و
سرمايهدار نمىتواند ربحى براى خودش اختصاص دهد، چون تمام پولى كه در مقابل باو
تسليم ميشود مزد كارگر است، و ارباح همه بكار او مربوط ميشود، و سرمايهدار نسبت
بربح خالصى كه پس از قيمت ماده خام و استهلاك نسبى وسائل توليد و سائر مصارف در
جيب خود مىاندازد سارق