نام کتاب : تصويرى از حكومت اسلامى در افغانستان نویسنده : محسنى، شيخ محمد آصف جلد : 1 صفحه : 98
و صدر اعظم مصداق بارز آنست
تمام شرايط معتبر در امام را باستثناى نسب قريشى بودن شرط ميداند، و در وزير تنفيذ[1]
شرايط زيرا را معتبر دانسته است:
1-
امانت
2-
راستگويى
3-
كمطمع بودن كه رشوت نخورد
4-
با مردم عداوت نداشته باشد و نه مردم با او دشمن باشند
5-
مرد باشد
6-
ذكاوت و زرنگى داشته باشد
7-
پيرو نفس نباشد
8-
تجربه، اگر در مجلس مشاوره عضويت داشته باشد.
و
ميشود كه اين وزير از اهل ذمه هم باشد (صفحه 24 الاحكام السلطانيه)
ماوردى
در واليان با اختيار كامل شهرها نيز شرايط وزير تفويض را معتبر دانسته است. و در
واليان غير صاحب اختيارات (واليان خصوصى) شرط علم را معتبر ندانسته است (صفحه 30).
بهرحال
تجربه نشان داده است كه مقررىها و عزل و نصبهائيكه بر اساس روابط خصوصى بهر
نوعيتى كه بوده و بدور از ضوابط صورت گرفته باعث سرگردانى مردم، پسمانى كارها و
بدنامى دولت شده است و گذشته افغانستان شاهد اين قبيل بدبختيها بوده است كه در
دوره حكومت اسلامى بايد پايان يابد.
از
طرف ديگر بايد سعى شود كارمندان دولت از يك قوم خاصى نباشد كه براى ديگران احساس
حقارت و غربت دست ندهد، و عدالت طورى بعمل
[1] - اين وزير اختيارات كامل ندارد و تنها واسطهايست
بين امام و مردم.
نام کتاب : تصويرى از حكومت اسلامى در افغانستان نویسنده : محسنى، شيخ محمد آصف جلد : 1 صفحه : 98