مظهر رحمت، احسان در مقابل بدى بدكاران است كه درخور مقام مقربين است.

بلى رحمت در جائيكه مضر بمصالح مردم و مخل به نظم و قانون باشد ممنوع است و لذا وقتى در قرآن امر شده است كه مرد و زنا زناكار را صد تازيانه بزنيد فرموده است: و نبايد كه شما در حق آنان رأفت كنيد (و از اجراى حدود كه براى نظم امنيت و اخلاق جامعه مفيد است صرف‌نظر نمائيد) رحمت ما نبايد منجر به فساد و عصيان شود.

مالِكِ يَوْمِ الدِّينِ‌

خداوند مالك و اختياردار روز جزا كه روز قيامت است ميباشد، خداوند مالك دنيا و آخرت است، همه‌چيز به اراده اوست، سلطنت خداوند از آغاز خلقت تا ابديت پهن و گسترده است، لا حول و لا قوّة الّا باللّه، تنفس ما، حركات ما، سكنات ما، ريزش برگ درختان، تكان خوردن نهال، بقاى درختان و كوهها، وجود مكروبها و كهكشانها همه و همه به اراده نافذه او بستگى دارد چرا در اين سوره ميخوانيم كه او مالك يوم الدين است.

اين اختصاص را ميتوان بدو دليل توجيه كرد:

اول- غرض آيه تربيت مكلّفين به توجه به قيامت و ثواب مطيعين و عقاب متمرّدين است. ضامن اجرائى تهذيب نفس و بطور كلى التزام به شرائع آسمانى دو چيز است:

1- اداى امتثال فرمان خداوند بمقتضاى عبوديت و ربوبيت.

2- طمع ثواب و ترس از عقاب.

انگيزه اولى شريفتر و بهتر است ولى جز افراد محدود و عناصر كامل به آن متأثر نميشوند، و غالب مكلفين روى انگيزه دوم حاضر به انجام وظائف خود ميگردند.

دوم- در روز قيامت تمام اسباب مادى و معنوى‌ايكه به اذن خداوند در