باشند؛ بر زمين نازل مى‌شوند و دوباره به‌سوى پردگار شان عروج مى‌كنند. همين‌گونه هر كدام به اذن خداوند جل جلاله مشغول انجام امور هستند.

حقيقت روح‌

«تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ»

از اين آيه مباركه: دانسته مى‌شود كه نظر مفسّرين در مورد ذى المعارج، درست است و اين آيه مباركه، تا حدودى آيه سوم سوره مباركه معارج را تفصيل مى‌دهد كه ملائكه و روح به‌سوى خدا عروج مى‌كنند. روح فرمانده ملائكه است و از آيه مباركه كه مى‌فرمايد: «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ»[1] نيز دانسته مى‌شود. در جاى ديگر مى‌فرمايد: «يَوْمَ يَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِكَةُ صَفًّا»[2] روز قيامت ملائكه با روح صف مى‌كشند.

«تَعْرُجُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ إِلَيْهِ»

از آيه مباركه به‌خوبى دانسته مى‌شود كه معنى ذى‌المعارج، همان است كه مفسرين گفته‌اند.

در اين مورد سؤالى واقع مى‌شود كه روح يعنى چه؟ آيا مراد از روح، روح الأمين است يا اين‌كه فرشته ديگر؟ اگر مراد فرشته ديگر باشد، مسلماً مقام او بالاتر از جبرئيل است؟ واقعيت را كسى نمى‌داند و بايد گفت، والله العالم.

[1] - قدر/ آيه 4

[2] - نبأ/ آيه 38