گزيده شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث - محمدی ری‌شهری، محمد

نام کتاب : گزيده شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ری‌شهری، محمد جلد : 1 صفحه : 296

«كسانى از شما كه مرگشان فرا مى‌رسد و همسرانى بر جاى مى‌گذارند، [بايد] براى همسران خويش وصيّت كنند تا آنان را براى يك سال بهره‌مند سازند» پرسيدم. فرمود: «با آيه‌ «چهار ماه و ده روز انتظار مى‌برند»[1] نسخ شده است و آيه ارث نيز آن را نسخ كرده است».[2]

118. تفسير الطبرى‌- به نقل از همام بن يحيى-: از قتاده در باره اين آيه: «كسانى از شما كه مرگشان فرا مى‌رسد و همسرانى بر جاى مى‌گذارند، [بايد] براى همسران خويش وصيّت كنند تا آنان را براى يك سال بهره‌مند سازند و [از منزل‌] بيرون نكنند» پرسيدم. گفت: زن شوهر مرده، تا يك سال، نفقه و حقّ سكونت در منزل شوهرش را داشت، تا زمانى كه خودش نمى‌رفت. بعدها اين [روش و حكم‌] در سوره نساء نسخ شد و براى او ارث مشخّصى قرار داده شد: اگر فرزند دارد، يك هشتم، و اگر فرزند ندارد، يك چهارم. وعده زن [شوهر مرده‌] چهارماه و ده روز شد. خداوند- كه يادش والاست- فرمود: «كسانى از شما كه مرگشان فرا مى‌رسد و همسرانى بر جاى مى‌گذارند، چهار ماه و ده روز انتظار مى‌برند». اين آيه، آن قبلى را كه [مربوط به ماندن‌] يك سال [در خانه بود]، نسخ كرد.[3]

چهار. آيه 102 از سوره آل عمران‌

119. امام على عليه السلام‌- در توضيح ناسخ و منسوخ-: اين سخن خداوند متعال: «اى كسانى كه ايمان‌

[1]. بقره: آيه 234.

[2].

سَأَلتُهُ عَن قَولِ اللَّهِ:« وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً وَصِيَّةً لِأَزْواجِهِمْ مَتاعاً إِلَى الْحَوْلِ»، قالَ: مَنسوخَةٌ، نَسَخَتها آيَةُ« يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْراً»، ونَسَخَتها آيَةُ الميراثِ‌

( تفسير العيّاشى: ج 1 ص 129 ح 426، التبيان فى تفسير القرآن: ج 2 ص 278).

[3].

سَأَلتُ قَتادَةَ عَن قَولِهِ:« وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً وَصِيَّةً لِأَزْواجِهِمْ مَتاعاً إِلَى الْحَوْلِ غَيْرَ إِخْراجٍ»، فَقالَ: كانَتِ المَرأَةُ إذا تُوُفِّيَ عَنها زَوجُها كانَ لَهَا السُّكنى‌ وَالنَّفَقَةُ حَولًا في مالِ زَوجِها ما لَم تَخرُج، ثُمَّ نُسِخَ ذلِكَ بَعدُ في سورَةِ النِّساءِ، فَجُعِلَ لَها فَريضَةٌ مَعلومَةٌ: الثُّمنُ إن كانَ لَهُ وَلَدٌ، وَالرُّبُعُ، إن لَم يَكُن لَهُ وَلَدٌ، وعِدَّتُها أربَعَةَ أشهُرٍ وعَشراً، فَقالَ تَعالى‌ ذِكرُهُ:« وَ الَّذِينَ يُتَوَفَّوْنَ مِنْكُمْ وَ يَذَرُونَ أَزْواجاً يَتَرَبَّصْنَ بِأَنْفُسِهِنَّ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَ عَشْراً» فَنَسَخَت هذِهِ الآيَةُ ما كانَ قَبلَها مِن أمرِ الحَولِ‌

( تفسير الطبرى: ج 2 جزء 2 ص 579، الناسخ والمنسوخ، سدوسى: ص 36).

نام کتاب : گزيده شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ری‌شهری، محمد جلد : 1 صفحه : 296

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست