responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قرآن، كتاب اخلاق نویسنده : سبحانى‌نيا، محمد تقي    جلد : 1  صفحه : 167

هر سفيهى لازم مى‌شمارند. سپس آيه در ادامه، سرپرستانِ اموالِ يتيمان را به دو گروه غنى و فقير تقسيم كرده است و غنى را با عبارت‌ فَلْيَسْتَعْفِفْ‌ از تصرف در اموال آنان به نفع خود نهى مى‌كند و آنها را به پاك نگه داشتن دامن خويش از اتهام به اكل مال يتيم و سفارش مى‌كند؛ هر چند در نگهدارى و سرمايه‌گذارى سودآور آن اموال اقدام كرده باشند؛ و فقير را با تعبير فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ‌ فقط به اندازه برداشتن دستمزد متعارف خود به خاطر تلاشى كه براى نگهدارى و سرمايه‌گذارى آن انجام مى‌دهد مجاز مى‌شمرد. از تعابير بسيار ظريف و دقيقى كه در اين آيه وجود دارد مى‌توان به عبارت‌ فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوالَهُمْ‌ اشاره كرد. كلمه «ادفعوا» به معناى «دفع كنيد» ناظر به دو معناست: يكى پس دادن اموال آنان پس از آن كه به حدّ بلوغ و رشد كافى براى تصرّف اموال خود رسيدند؛ دوم اين كه مال يتيم، فرصت مادى نيست تا آن را غنيمت بشمارى و چشم طمع به آن بدوزى، بلكه ابتلايى دشوار است و همچون بلايى است كه بايد در اولين زمان ممكن آن را دفع كنى و دامان خود را از تصرف نابه‌جا در اموال يتيم و نيز متهم شدن به سوء استفاده از آن پاك نگه‌دارى.[1] به نظر مى‌رسد علّت استفاده از اين تعبير[2] كه دو مرتبه در يك آيه به كار رفته است آن است كه زمينه فساد و تباه ساختن مال يتيم براى سرپرست آن اموال به راحتى ميسّر است و فرصت هر گونه سوء استفاده وجود دارد. لذا خداوند متعال هم با اين تعبير و هم در پايان آيه با توصيه به لزوم گرفتن شاهد هنگام باز پس دادن اموال يتيم خواسته است كه‌


[1]. ر. ك: الميزان فى تفسير القرآن، ج 4، ص 172.

[2].« ادفعوا».

نام کتاب : قرآن، كتاب اخلاق نویسنده : سبحانى‌نيا، محمد تقي    جلد : 1  صفحه : 167
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست