3. تبلور عاطفه و ارادت به اهل بيت عليهم السلام‌

تحليل صحيح نهضت حسينى نمى‌تواند جايگزين تلاش و به كارگيرى هنر در جهت جوشش عواطف و احساسات مردم نسبت به حادثه خونين كربلا گردد، در سازندگى معنوى، عاطفه و احساسات نقش ويژه‌اى دارد كه هيچ چيز ديگر نمى‌تواند جاى آن را پر كند و لذا اهل بيت عليهم السلام تأكيد ويژه‌اى در مورد گرياندن و گريستن بر مصايب سيد الشهدا داشتند، و خود نيز با تشويق مرثيه‌سرايان و استماع مرثيه آنان‌[1] زمينه گسترش اين فرهنگ را در ميان پيروان خود فراهم مى‌كردند، چنان كه از يكى از شعراى معاصر امام باقر عليه السلام به نام كميت نقل شده كه پس از مرثيه‌سرايى نزد آن حضرت و گريستن آن بزرگوار، فرمود:

ما مِن رَجُلٍ ذَكَرَنا أو ذُكِرنا عِندَهُ، فَخَرَجَ مِن عَينَيهِ ماءٌ ولَو قَدرَ مِثلِ‌

[1]. ر. ك: دانش‌نامه امام حسين عليه السلام: بخش يادزهم/ فصل دوم: مصيبت خوانى براى‌حسين عليه السلام، فصل چهارم: گريستن و گرياندن بر سيد الشهدا و يارانش/ ثواب گريه بر آنان.