نام کتاب : شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 290
باره تو به كجراهه مىروند و مىگويند:" پيامبر خدا صلى الله
عليه و آله كه چيزى بر جاى ننهاد.
پس
على را در چه چيز، وصى قرار داد؟". آيا كتاب پروردگارم، برترين چيزها بعد از
خداوند عز و جل نيست [كه آن را از جانب خود، بر جا مىگذارم]؟! سوگند به آن كه
مرا به حق فرستاد، اگر آن را به درستى گردآورى نكنى، ديگر هرگز گردآورى نخواهد
شد». بنا بر اين، خداوند عز و جل، اين كار را تنها به من اختصاص داد، نه هيچ
صحابىِ ديگرى.
نقد
شاهد ششم
مىتوان
پذيرفت كه امام على عليه السلام در عمل به وصيت هشدارگونه پيامبر به ايشان در باره
جلوگيرى از تضييع قرآن، به جمع آن همت گماشته است، اما محتواى برخى از اين گزارشها،
اين تدوين را سهروزه[1] و يا هفتروزه[2]
خوانده است كه مىتواند به معناى گردآوردن و كنار هم آوردن باشد و يا اين كه از
زمان پيامبر صلى الله عليه و آله آغاز شده و اندكى پس از رحلت ايشان به پايان
رسيده است. به سخن ديگر، ترتيب سورهها و آيهها مشخص بوده و تنها چينش نهايى در
اين فرصت كوتاه به انجام رسيده است.
گفتنى
است گزارش ديگرى، اين فرصت را شش ماه دانسته است،[3]
كه در اين
[1]. تفسير فرات: ص 399:« يا
على لا تخرج ثلاثة أيام حتى تؤلف كتاب اللَّه كيلا يزيد فيه الشيطان شيئا ولاينقص
منه شيئا، فإنك فى ضد سنة وصى سليمان عليه الصلاة والسلام، فلم يضع على عليه
السلام رداءه على ظهره حتى جمع القرآن فلم يزد فيه الشيطان شيئا ولم ينقص منه
شيئا؛ اى على، تا سه روز بيرون نرو تا كتاب خدا را جمع كنى و مبادا شيطان چيزى در
آن بيفزايد و يا از آن چيزى كم كند. تو كاملًا در برابر سنت وصى سليمان عليه
السلام هستى. على عليه السلام ردايش را به دوش نينداخت تا اين كه قرآن را جمع كرد
و شيطان در آن چيزى اضافه و از آن كم نكرد».
[2]. ان أمير المؤمنين عليه
السلام خطب الناس بالمدينة بعد سبعة أيام من وفاة رسول الله صلى الله عليه و آله
وذلك حين فرغ من جمع القرآن وتأليفه ....؛ امير المومنين عليه السلام هفت روز پس
از درگذشت رسول خدا صلى الله عليه و آله در حالى كه از جمع قرآن فراغت پيدا كرده
بود، در مدينه سخنرانى كرد.
[3]. المناقب، ابن شهر آشوب،
ج 1 ص 319: قال ابن عباس: فجمع اللَّه القرآن فى قلب على وجمعه على بعدموت رسول
اللَّه بستة اشهر. وفى اخبار ابنأبىرافع ان النبى قال فى مرضه الذى توفى فيه
لعلى: يا على هذا كتاب اللَّه خذه إليك، فجمعه على فى ثوب فمضى إلى منزله فلما قبض
النبى صلى الله عليه و آله جلس على عليه السلام فألفه كما أنزله اللَّه وكان به
عالما.
ابن عباس گفت: خداوند قرآن را در
دل على گردآورد، و على هم آن را بعد از پيامبر صلى الله عليه و آله در مدت شش ماه
جمع و تدوين نمود. در اخبار ابن ابى رافع آمده كه پيامبر در آن بيمارى كه منجر به
درگذشتش شد به على فرمود: اى على، اين كتاب خدا است، آن را بگير. على آن را در
پارچهاى نهاد و به منزلش برد. وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله درگذشت، على در
خانه نشست و آن را همان گونه كه خدا فرستاده بود و او مىدانست، تدوين كرد.
نام کتاب : شناخت نامه قرآن بر پايه قرآن و حديث نویسنده : محمدی ریشهری، محمد جلد : 1 صفحه : 290