ج. پيامدهاى اقتصادى‌

برخى احاديث، پيامدهاى اقتصادى سستى و اهمالكارى را مطرح نموده‌اند. بررسى اين احاديث، نشان مى‌دهد كه اين مجموعه، خود، داراى زيرمجموعه‌هايى است كه مورد بررسى قرار مى‌گيرد.

1. فقر

انسانى كه سستى و تنبلى، وجود او را فرا گرفته و عجز و ناتوانى در حلّ مشكلات، گريبانگير او شده است، دچار فقر خواهد شد. امام على (ع)، فقر را معلول پيوند دو عامل سستى و ناتوانى مى‌داند. آن حضرت مى‌فرمايد:

إِنَّ الْأَشْياءَ لَمَّا ازْدَوَجَتْ ازْدَوَجَ الْكسَلُ وَ الْعَجْزُ فَنُتِجَا بَينَهُمَا الْفَقْرَ.[1]

آن گاه كه اشيا با يكديگر جفت شوند، سستى و ناتوانى به هم پيوند مى‌خورند و از آنها، فقر متولّد مى‌شود.

در حديثى ديگر، رسول گرامى اسلام، فقر را معلول پيوند دو عامل سستى و كوتاهى در انجام كار مى‌داند:

خلق الله عزوجل التوانى و الكسل، فزوّجهما، فولد بينهما الفاقة.[2]

خداوند عزوجل، كوتاهى كردن و سستى را آفريد، سپس آنها را با هم پيوند داد و از آن دو، فقر متولّد شد.

آن چنان كه ملاحظه شد، سستى، عامل ثابت در هر دو حديث است كه فقر به بار مى‌آورد.

[1]. همان، ح 8.

[2]. الفردوس، ج 2، ص 188، ح 2940.