فصل دوم: تقويت‌هاى تعديلى‌

موضوع بحث در تقويت‌هاى تعديلى، در حوزه مأموريت و انجام دادن وظيفه است. انجام دادن هر مأموريتى، دشوارى خود را دارد. اين دشوارى، اولًا متناسب با ميزان تعهّد و وظيفه‌شناسى كسى كه به او امر شده است (مأمور) و ثانياً متناسب با انتظارى كه وى از عملكرد خويش دارد (نتيجه) تغيير مى‌كند. اگر احساس تعهّد مأمور نسبت به انجام دادن وظيفه‌اش، بيش از حد باشد، ميان حسّ وظيفه‌شناسى و مسئوليت‌پذيرى او و آنچه موظّف به انجام دادن آن است، ناهماهنگى ايجاد مى‌شود. اين عدم تعادل و ناهماهنگى، موجب دشوارى بيشتر مأموريت و سنگين‌تر شدن بار مسئوليت او مى‌شود. براى كاستن از اين دشوارى بايد حسّ مسئوليت‌پذيرى او تعديل شود.

همچنين اگر انتظار فرد از نتيجه تلاشش، غير واقعى باشد، موجب ناهماهنگى ميان نتيجه مورد انتظار وى و نتيجه محقّق شده مى‌شود. اين ناهماهنگى- كه از عوامل تنيدگى است-، به وسيله تعديل نتيجه مورد انتظار به معناى پايين آوردن سطح توقّع فرد از تلاش خويش، كاهش پيدا مى‌كند.

بنا بر اين، تعديل و ايجاد توازن ميان دو شى‌ء، در حوزه مأموريت يا به معناى برقرارى توازن ميان ميزان تعهّد شخص در انجام دادن وظيفه با آنچه وظيفه واقعى اوست- كه آن را تقويت «وظيفه- تعديلى» مى‌ناميم- و يا به معناى ايجاد تعادل ميان نتيجه‌اى كه شخص از تلاش خود انتظار دارد با نتيجه به دست آمده است- كه از آن با تقويت «نتيجه- تعديلى» ياد مى‌كنيم-. شيوه ايجاد اين دو نوع تعديل و مبانى قرآنى هر يك در ادامه تبيين مى‌گردد.