دهيد و اگر مطلبى در اين باره نبود، شهادت ندهيد، سپس امام (ع) ضمن خواندن سفر سوم تا به ذكر پيامبر رسيد؛ توقّف كرده فرمود: اى نصرانى تو را به حقّ مسيح و مادرش قسم، آيا دريافتى كه من عالم به انجيل مى‌باشم؟

گفت: آرى، سپس مطلب مربوط به محمّد و أهل بيت و امّتش را تلاوت فرمود، گفت: حال چه مى‌گويى؟ اين عين سخن مسيح (ع) است، اگر مطالب انجيل را تكذيب كنى، موسى و عيسى را تكذيب كرده‌اى و اگر اين مطلب را منكر شوى، قتل تو واجب است، زيرا به خدا و پيامبر و كتاب خود كافرشده‌اى. جاثليق گفت: مطلبى را كه از انجيل برايم روشن شود انكار نمى‌كنم، بلكه بدان اذعان دارم. امام فرمود: شاهد بر اقرار او باشيد!.[1]

روش مطالبه دليل از طرف مقابل‌

در برخى موارد، مخاطب نسبت به عقيده خود، داراى استدلال محكم عقلى نيست و عقيده‌اش را بر پايه‌هاى سستى بنا كرده است. در اين صورت بهترين روش براى رد عقيده باطل او، مطالبه دليل از اوست و چون مخاطب توانايى ارائه دليل منطقى را نخواهد داشت، به طور طبيعى از عقيده خود دست برخواهد داشت و يا اين‌كه در آن تجديد نظر خواهد كرد و در نتيجه فرآيند رد انجام مى‌گيرد. قرآن كريم در رد عقايد مشركان، از اين روش استفاده كرده خطاب به آنان مى‌گويد: (قُلْ هاتُوا بُرْهانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ).[2]

روش برخورد هشدار دهنده‌

علاوه بر تسلط علمى و برخورد عالمانه با مخالف، گاهى لازم است براى نشان دادن اشتباه آشكار او و نشان دادن اهميت موضوع، از عباراتى استفاده شود كه طرف مقابل را به تأمل وا دارد. امام رضا (ع) در برخورد با كسى كه خيال مى‌كرد خداوند داراى كيفيت و مكان است، از تعبير «ويلك» استفاده كردند.[3] يا هنگامى كه كسى جريان ساختگى‌

[1]. ابو منصور احمد بن على طبرسى، الإحتجاج، ج 2، ص 417.

[2]. بقره: 111

[3]. عبدالله جوادى آملى، على بن موسى الرضا و الفلسفه الالهيه، ص 16.