قرآن و نخستين واحد اجتماعى‌

بى هيچ مبالغه، مى‌توان اسلام را دين اجتماع دانست كه فرد را نيز درون اجتماع سالم پرورش مى‌دهد. اسلام، براى اين منظور بر تشكيل و حفظ و بقاى كانون خانواده اصرار مى‌ورزد و آن را از اساسى‌ترين نيازهاى انسان و جامعه سالم برمى‌شمارد. آيه شريفه سوره نور با رويكردى اجتماعى به ازدواج فرمان مى‌دهد و خطاب خود را عمومى و با صيغه جمع، متوجه كل جامعه مى‌كند و مى‌فرمايد: (وَ أَنْكِحُوا الْأَيامى‌ مِنْكُمْ وَ الصَّالِحِينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ‌)[1] «بى‌همسران خود و غلامان و كنيزان شايسته‌تان را همسر دهيد. اگر تهيدست باشند، خدا از فضل و كرم خود توانگرشان كند؛ كه خدا گشايشگر داناست»؛ و همسران را مايه سكون و آرامش و زمينه‌ساز مودت و رحمت مى‌داند و اعلام مى‌دارد: (وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْواجاً لِتَسْكُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ‌)[2] «و از نشانه‌هاى او اين است كه براى شما از خودتان جفت‌هايى آفريد، تا بدان‌ها آرام گيريد و ميانتان دوستى و مهربانى نهاد. همانا در اين‌ها نشانه‌هايى است براى مردمى كه مى‌انديشند»؛ و برخلاف رهبانيت مسيحى و برخى آيين‌هاى شرقى چونان بوديسم، ازدواج و تشكيل خانواده را امرى از جانب خداى هستى و فرازآوردنى و نه امرى ناپسند و نيازمند پنهانكارى مى‌داند و مى‌فرمايد: (وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ وَ جَعَلْنا لَهُمْ أَزْواجاً وَ ذُرِّيَّةً وَ ما كانَ لِرَسُولٍ أَنْ يَأْتِيَ بِآيَةٍ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ‌

[1]. نور: 32.

[2]. روم: 21.