آورده‌اند و كسانى را كه به آن‌ها دانش عطا شده درجاتى بالا برد. و خداوند از آنچه مى‌كنيد آگاه است».

درآمد

همه روابط اجتماعى، درازمدت نيستند. ما در زندگى روزانه ساعت‌هايى نه چندان طولانى با افرادى ديگر همنشين يا همسفر مى‌شويم. اين‌ها نيز بخشى از زندگى ما هستند و در اين زمينه نيازمند رعايت ادب و بايسته‌هاى آن هستيم. طول مدت اين رابطه‌ها آن اندازه نيست كه لازم باشد همه آنچه را در رابطه‌هاى درازمدت و دائم به كار مى‌بريم، در آن جاها نيز به كار ببنديم، اما همين رابطه‌هاى كوچك و موقت، تأثيرات مهمى در زندگى ما دارند و گاه سرآغاز ارتباطات بعدى و دائم ما مى‌شوند.

يكى از اين رابطه‌ها، همنشينى و مجالست است. ما گاه در نشست خويشاوندى و دوستانه، با كسى همنشين مى‌شويم. گاه در مراسم عروسى خويشاوندى يا عزادارى فرد بزرگى به مجلس درمى‌آييم و گاه كسى به مجلس ما درمى‌آيد. قرآن كريم به اين رابطه‌هاى كوتاه نيز عنايت داشته و دست‌كم در سه آيه به همنشينى و آداب آن پرداخته است؛ آدابى مانند جاگشودن، از جا برخاستن و نجوا نكردن. گفتنى است براى تكميل نسبى بحث، ادب ورود را نيز از سيره پيامبر مى‌افزاييم.

جا گشودن‌

آيه يازدهم سوره مجادله، به دو ادب اشاره دارد: يكى، جا گشودن؛ و ديگرى، هنگام لزوم از جا برخاستن. در بسيارى از مجلس‌ها بر اثر