و از ترك معاصى در همين عالم، لذّت مى‌برى. با اين‌كه دنيا، جهان پاداش و جزا نيست؛ لذّت مى‌برى و لطف الهى اثر مى‌كند و تو را متلذّذ مى‌نمايد.[1]

در احاديث بسيارى، به مواظبت از عملكرد خويش امر شده تا با حسابرسى و ارزيابى نسبت به آنچه انجام گرفته و با مراقبت پى‌درپى، تعهّدات شرعى فرد با خدا و خودش عملى گردد و فرد، به نابه‌هنجارى‌ها روى نياورد. رسول اكرم مى‌فرمايد:

لذكر اللّه بالغدوّ و الآصال خير من حطم السّيوف فى سبيل اللّه- عزّ و جلّ- يعنى من ذكر اللّه بالغدوّ تذكّر ما كان منه فى ليله من سوء عمله و استغفر اللّه و تاب إليه انتشر و قد حطّت سيّئاته و غفرت ذنوبه و من ذكر اللّه بالآصال و هى العشيّات و راجع نفسه فيما كان منه يومه ذلك من سرفه على نفسه و إضاعته لأمر ربّه فذكر اللّه و استغفر اللّه تعالى و أناب راح إلى أهله و قد غفرت له ذنوبه.[2]

صبح و شام در ياد خدا بودن، بهتر از اين است كه شمشيرها براى جهاد در راه خداوند- عزّ و جلّ- شكسته شود. يعنى آن‌كس كه اوّل صبح با ياد خدا، حساب نفس خود را مى‌رسد و به خاطر مى‌آورد كارهاى بدى را كه در شب انجام داده، از خدا آمرزش مى‌خواهد و توبه مى‌كند. صبح كه از منزل خارج مى‌شود و به دنبال پيكار روزانه‌اش مى‌رود، گناهانش ريخته و تخلّفاتش بخشيده شده است. كسى كه اوّل شب، خدا را به ياد مى‌آورد و براى حسابرسى، به نفس خود مراجعه مى‌كند و متوجّه مى‌گردد كه امروز، بر خود ستم روا داشته و از فرمان الهى سرپيچى نموده است، ذكر حق مى‌گويد و از پيشگاه الهى، طلب آمرزش مى‌كند. سپس به نزد خانواده خود مى‌رود، درحالى‌كه گناهانش بخشيده شده‌اند.

همچنين حضرت موسى عليه السّلام فرموده است:

ليس منّا من لم يحاسب نفسه كلّ يوم.[3]

از ما نيست آن‌كس كه همه‌روزه، به حساب نفس خود رسيدگى نكند.

[1]. چهل حديث، ص 8- 9.

[2]. وسائل الشيعة، ج 16، ص 97.

[3]. الكافى، ج 2، ص 453؛ وسائل الشيعة، ج 16، ص 95.