انجام دادن عملى كه ننگ‌آور است و اسم آن، انفه به معناى عزّت نفس است».[1]

واژه مشابه ديگر، «حميّت» است كه اصطلاحا به معناى «تعصّب» هم به كار مى‌رود (چه تعصّب مثبت و چه تعصّب منفى). حميّت، از ريشه «حمى» به معناى منع كردن ديگران از كسى و حمايت كردن از اوست.

از مجموع اين واژه‌ها به اين نتيجه مى‌رسيم كه غيرت (و گاه واژه‌هاى مشابه آن) عبارت است از: منع كردن ديگران از شركت داشتن نابه‌جا در حقى كه شرع، عرف و يا قانون براى او معرفى كرده و حمايت كردن از آن حق در برابر رفتار ناپسند و نابه‌هنجار ديگران. از اين‌جهت، هم به فردى كه براى دفاع از مملكت خود مى‌جنگد و هم به كسى كه اجازه نمى‌دهد افرادى، نابه‌جا و بدون داشتن هيچ حقى، از ناموس او (مادر، خواهر، همسر، دختر و ...) سوءاستفاده كنند، انسان «غيور» گفته مى‌شود. به همين مفهوم، پيامبر صلّى اللّه عليه و اله خود را غيورتر از ابراهيم عليه السّلام دانسته، مى‌فرمايد:

كان أبى إبراهيم غيورا و أنا أغير منه و أرغم اللّه أنف من لا يغار من المؤمنين.

پدرم ابراهيم، غيور بود و من از او غيورترم. خداوند، افرادى از مؤمنان را كه غيرت نداشته باشند، به خاك مذلّت مى‌كشاند.[2]

در بعضى از احاديث، غيرت، درخصوص مقابله با رفتارهاى جنسى نابه‌هنجار و غيرشرعى، مطرح شده و آن را ناشى از ايمان واقعى فرد مى‌دانند. كسى كه در اين زمينه، از غيرت برخوردار نباشد، نشانه بى‌ايمانى و ستمگرى اوست. رسول اكرم صلّى اللّه عليه و اله مى‌فرمايد:

الغيرة من الإيمان و البذاء من الجفاء.[3]

غيرت (و حساسيت در برابر فحشا و ناسزاگويى‌ها) نشانه ايمان است و رفتارهاى‌

[1]. همان، ص 20.

[2]. كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 3، ص 444؛ وسائل الشيعة، ج 20، ص 154؛ بحار الأنوار، ج 103، ص 248، ح 33.

[3]. بحار الأنوار، ج 103، ص 250، ح 44؛ مستدرك الوسائل، ج 14، ص 234.