نادرست مى‌داند.[1] امام على عليه السّلام نيز معتقد است كه به هنگام عصبانيت و خشم، ادب نيكو، تحقّق نمى‌يابد.[2]

سه. آدمى، به صورت طبيعى، دوست دارد كه مورد توجّه ديگران قرار گيرد و كارهايش را تحسين كنند. رعايت اين حالات روانى- عاطفى، به هنگام تأديب كودك، اثر ويژه‌اى دارد و وى را از انحراف به سوى رفتارهاى نابه‌هنجار، بازمى‌دارد.

از عوامل مؤثّر در اين زمينه، تشويق به رفتارهاى خوب و شايسته است.

تشويق، به دو صورت انجام مى‌شود: 1. تشويق رفتارهاى درست كودك؛ 2. تشويق رفتارهاى درست كودكى ديگر.

هنگامى كه كودك مى‌بيند رفتارش مورد توجّه و تشويق قرار گرفته، احتمال تكرار آن، بيشتر است. از طرف ديگر، اگر كودك، عمل موردنظر ما را انجام نمى‌دهد، مى‌توانيم كودك ديگرى را كه اين عمل از او سرزده، تشويق كنيم تا الگويى براى كودك ما باشد.

در روايات، هردو روش، توصيه شده است و يادآورى شده كه در امر تأديب كودك، تشويق رفتارهاى نيكو، بيش از نكوهش رفتارهاى نادرست، مؤثّر است؛ اگر مى‌خواهيم رفتار نادرستى را سرزنش كنيم، بهتر است كه به جاى سرزنش مستقيم او، رفتار نيكويى كه مقابل رفتار اوست، انجام دهيم تا مايه تنبّه او شود.

امام على عليه السّلام مى‌فرمايد:

ازجر المسى‌ء بثواب المحسن.[3]

با پاداش دادن به فرد درست‌كردار، فرد گناه‌كار را از عمل خود بازدار.

امير المؤمنين عليه السّلام در مورد تشويق رفتارهاى نيكو، در عهدنامه خود به مالك اشتر مى‌فرمايد:

لا يكوننّ المحسن و المسى‌ء عندك بمنزلة سواء، فإنّ فى ذلك تزهيدا لأهل‌

[1]. ر. ك: المحاسن، ج 1، ص 274؛ الكافى، ج 7، ص 260؛ بحار الأنوار، ج 76، ص 102.

[2]. ر. ك: غرر الحكم و درر الكلم، ج 6، ص 360، ح 10529؛ ميزان الحكمة، ج 1، ص 104، ح 411.

[3]. شرح نهج البلاغة، ج 18، ص 410، حكمت 177.