نام کتاب : حديث اسلامى، خاستگاه ها و سير تطور نویسنده : موتسكى، هارالد جلد : 1 صفحه : 523
آن شخص در ميان يك نبرد سخت براى تجربه كردن خوشىهاى شب زفاف به خواب مىرود (يعنى در حالت رؤيا)، كافى است. اين واقعيتى است كه منظرههاى شهوتانگيز حوريان بهشتى را در خاطره خواننده زنده مىكند. بنا بر اين در اينجا شهوت جانشين درد مىشود اگر چه به طور مستقيم هيچ ذكرى از جنگيدن، درد يا حتى مرگ به ميان نمىآيد. سنّت اسلامى تأكيد مىكند كه دردِ مرگ در هنگام جنگ چيزى بيش از درد يك نيشگون نيست.[1] ذكر «شب زفاف» مستقيماً «عروسى مقدس» (Heilige Hochzeit) را به خاطر مىآورد. يعنى مرگى كه معمولًا بيانگر پايان ارِوس است اكنون تبديل به راهى براى ابدى كردنaphrod isia مىشود و حالتى عارى از درد به وجود مىآيد، يعنى يك زندگى ابدى كه در حضور «امر قدسى» تكرار مىشود. جنگ مقدس يا جهاد در راه «امر قدسى» بيانگر حد نهايى خوشحال يا شادمانى جاودانى است كه از طريق آن، چرخه «آئين گذر» كه از طريق فرمول «اروس- مرگ- اروس ابدى» بيان مىشود، تحقق عينى و نهايى خود را مىيابد.
چنانكه منابع نشان مىدهد اين داوطلبان، حتى تاركان دنيا در ميان آنها، معمولًا متأهل بودند.[2] اسلام ازدواج را ترغيب مىكند و روايتى خاص كه به پيامبر نسبت داده شده چنين مىگويد كه: «در اسلام رهبانيّت وجود ندارد، زيرا رهبانيّت امّت من جهاد است» (رهبانية امتى الجهاد).[3] حتّى برخى از آنها به همراه خانوادههايشان به صورت راهبان مسلح (مرابطون) در شهرهاى مرزى زندگى مىكردند. تنها در يك مورد مىبينيم كه «قهرمان»، مردى جوان و مجرد است كه تصميم گرفته بلافاصله پس از بازگشت از مبارزه ازدواج كند. اما، حوريان بهشتى در عالم رؤيا بر او ظاهر
[1]. ابنالنحّاس، مشاريع الاشواق الى مصاريع العشاق. تحقيق ادريس م. على و م. اصطنبولى، بيروت، 1990، ج 1، ص 114، ج 2، ص 751 و بعد.
. T. Andrae, Islamische Mystiker, Ed. H. Kanus- Crede Stuttgard 0691, 45 66.
[3]. اگرچه در اين حديث جهاد بايد به تلاش براى كنترل اميال تعبير گردد( الجهاد الاكبر)، ابنالمبارك آن را جهد و كوششى نظامى تفسير كرده است. نك. ابنالمبارك، كتاب الجهاد،- 35؛ ابنالنحّاس، مشاريع، ج 1، ص 164- 168.
نام کتاب : حديث اسلامى، خاستگاه ها و سير تطور نویسنده : موتسكى، هارالد جلد : 1 صفحه : 523