مجبور است حجّ افراد و عمره مفرده انجام دهد نمى‌تواند از طرف كسى كه وظيفه او حجّ تمتّع است نايب شود. ولى كسى كه قبلًا براى انجام حجّ و عمره تمتّع اجير شده و بعداً به علّت تنگى وقت مجبور شده باشد كه حجّ افراد و عمره مفرده انجام دهد، بعيد نيست عملش صحيح باشد، ولى از نظر اجرت بايد با كسى كه او را به نيابت گرفته، مصالحه كند.

ج- شرايط منوب عنه‌

مسأله 174) در منوب‌عنه چند شرط معتبر است:

شرط اوّل:

اسلام؛ بنابراين نايب شدن براى كسى كه در حال انجام حجّ براى او، كافر است صحيح نيست و نيابت شيعه از سنّى بنابر اقوى صحيح است.

شرط دوّم:

زنده نبودن منوب‌عنه در حجّ واجب؛ مگر اين كه حجّ از قبل بر منوب‌عنه مستقرّ شده باشد و به علّت پيرى يا بيمارى‌اى كه اميد به بهبودى آن نيست و يا عذر ديگرى كه اميد به برطرف شدن آن نيست نتواند حجّ بجا آورد، امّا در حجّ استحبابى زنده بودن منوب عنه اشكال ندارد.

مسأله 175) «عقل» و «بلوغ» در منوب عنه شرط نيست؛ بنابراين نيابت از ديوانه‌اى كه قبلًا عاقل بوده و حجّ بر او مستقرّ شده و اميدى‌