مسأله 802) اگر كسى از روى علم و عمد، وقوف ركنى عرفات را ترك كند، يعنى از بعد از ظهر تا مغرب اصلًا در عرفات نباشد، حجّش باطل است و وقوف اضطرارى عرفات كه وقت آن از شب دهم تا طلوع فجر است، كفايت نمى‌كند.

مسأله 803) اگر كسى عمداً پيش از غروب شرعى از حدود سرزمين عرفات بيرون رود و بازنگردد، حجّش صحيح است ولى بايد در روز عيد در منى‌ يك شتر به عنوان كفّاره قربانى كند. و اگر نتواند قربانى كند بايد هيجده روز روزه بگيرد و احتياط مستحبّ آن است كه اين هيجده روز را پشت سر هم روزه بگيرد.

مسأله 804) اگر كسى عمداً پيش از غروب شرعى از حدود سرزمين عرفات بيرون برود و سپس پشيمان شود و برگردد و تا غروب توقّف كند، يا اين كه بدون پشيمان شدن براى انجام كارى به عرفات برگردد ولى پس از بازگشت به عرفات با قصد قربت وقوف نمايد، اقوى آن است كه كفّاره بر عهده‌اش نيست، ولى احتياط مستحبّ اين است كه يك شتر كفّاره بدهد.

مسأله 805) اگر كسى از روى فراموشى پيش از غروب از عرفات بيرون برود بايد هرگاه يادش آمد به عرفات برگردد و اگر برنگشت گناهكار است و بنابر احتياط واجب بايد يك شتر قربانى كند ولى اگر يادش نيامد، چيزى بر عهده او نيست و در اين حكم، جاهل به‌