«مسأله 2050» فقيرى كه ياد گرفتن پيشه يا صنعت براى او مشكل نيست، بنابر احتياط واجب نمى‌تواند زكات بگيرد؛ ولى تا وقتى مشغول ياد گرفتن حرفه و صنعت است، مى‌تواند زكات بگيرد.

«مسأله 2051» به كسى كه قبلًا فقير بوده ومى‌گويد: «فقيرم»، اگرچه انسان از گفته او اطمينان پيدا نكند، مى‌شود زكات داد.

«مسأله 2052» كسى كه مى‌گويد: «فقيرم» و قبلًا فقير نبوده يا معلوم نيست فقير بوده يا نه، اگر از ظاهر حال او وثوق و اطمينان پيدا شود كه فقير است، مى‌شود به او زكات داد.

«مسأله 2053» كسى كه بايد زكات بدهد، اگر از فقيرى طلبكار باشد، مى‌تواند طلبى را كه از او دارد، بابت زكات حساب كند.

«مسأله 2054» اگر فقير بدهكار بميرد و اموال كافى براى پرداخت بدهكارى خود نداشته باشد و يا اين كه طلبكار نتواند طلب خود را از او وصول نمايد- مانند اين كه ورثه طلب او را نپردازند- طلبكار مى‌تواند طلبى را كه از او دارد بابت زكات حساب كند.

«مسأله 2055» چيزى را كه انسان بابت زكات به فقير مى‌دهد، لازم نيست به او بگويد كه زكات است، بلكه اگر فقير خجالت بكشد، مستحب است به نحوى كه دروغ نشود به اسم هديه به او بدهد، ولى بايد قصد زكات نمايد؛ البته چنانچه اطمينان داشته باشد كه فقير به هيچ عنوان راضى به گرفتن زكات نيست، نمى‌تواند به او زكات بدهد.

«مسأله 2056» اگر به گمان اين كه كسى فقير است به او زكات بدهد و بعد بفهمد فقير نبوده و يا به خاطر ندانستن مسأله به كسى كه مى‌داند فقير نيست، زكات بدهد، چنانچه چيزى كه به او داده، باقى باشد و زكات را قبل از پرداخت از مال خود جدا نكرده باشد، مى‌تواند آن را از او پس بگيرد و اگر زكات را قبل از پرداخت از مال خود جدا كرده باشد، بايد آن را از او پس بگيرد و به مستحق برساند و چنانچه چيزى كه به او داده، تلف شده باشد، ولى گيرنده در هنگام دريافت مى‌دانسته كه زكات است، مى‌تواند عوض آن را از گيرنده پس بگيرد و در صورتى كه نتواند عوض آن را پس بگيرد و يا اين كه گيرنده در هنگام دريافت نمى‌دانسته كه آن چيز زكات است و يا اين كه عين چيزى كه پرداخته باقى‌