كسى ذبح كردن ميسّر نباشد و ماندن در احرام نيز مستلزم عسر و حرج باشد، تكليفش چيست؟
پاسخ: در صورتى كه به هر دليلى قربانى از روز عيد تأخير بيفتد، بنا بر احتياط نبايد حلق يا تقصير كند و از احرام بيرون بيايد؛ ولى چنانچه ماندن در احرام، مستلزم عسر و حرج باشد، مىتواند با حلق يا تقصير و قبل از قربانى كردن از احرام خارج شود.
مكان حلق و تقصير در حج
[2098] سؤال 262: كسى به خاطر جهل به مسأله و يا غفلت و نسيان، حلق و تقصير را در غير سرزمين منى انجام داده؛ ولى هنوز اعمال مكه را به جا نياورده است. آيا با وجود فرصت، تكرار حلق و تقصير در منى لازم است يا خير؟
پاسخ: حلق و تقصير بايد در منى باشد و اگر از باب جهل به مسأله و يا غفلت و نسيان، در غير منى حلق و تقصير نمايد، عمل او صحيح و مجزى است و مستحب است موى حلق شده خود را به منى بفرستد و در آن جا دفن شود.
مسائل ديگر حلق و تقصير در حج و عمره
[2099] سؤال 263: اگر وظيفه شخصى حلق نمودن باشد نه تقصير، و حلق نمودن، باعث خونريزى شود، تكليفش چيست؟
پاسخ: در صورتى كه بتواند بدون خونريزى، سر را با ماشين ته زنى كه با استعمال آن عرفاً حلق صدق مىكند، بتراشد، تيغ زدنى كه موجب خونريزى است، اشكال دارد و در صورت عدم امكان، به احتياط واجب بايد سر را با تيغ بتراشد.
[2100] سؤال 264: كسى كه هنوز حلق يا تقصير نكرده، سر حاجى ديگر را مىتراشد.
آيا براى اين كار بايد كفّاره بدهد يا نه؟ و آيا اين سر تراشيدن، براى كسى كه سرش تراشيده شده، كافى است يا خير؟