[122] سؤال 122: الف. آيا احتياط واجب، به معنى احتمال واجب يا حرام بودنِ يك مسأله در نظر فقيه است؟ مثل اين كه احتمال واجب يا حرام بودن آن، بين چهل تا شصت در صد است؟

پاسخ: احتياط واجب، گاهى احتياط در فتواست و گاهى فتوا به احتياط. فتوا به احتياط در مورد شك در مكلّفٌ به، و شك در سقوط تكليف قطعى است؛ اما احتياط در فتوا به معناى احتياط فقيه در فتوا به خاطر عدم اطمينان به دليل شرعى است و تفصيل آن را در كتاب‌هاى اصول فقه مى‌توان ملاحظه كرد.

ب. فرق بين احتياط در فتوا و فتواى به احتياط چيست و در كدام يك از آنها مقلّد مى‌تواند به غير مراجعه كند؟

پاسخ: فرق آن دو در پاسخ قسمت «الف» آمده است. در احتياط در فتوا مى‌توان به غير رجوع كرد؛ اما در فتواى به احتياط نمى‌توان به ديگرى رجوع نمود و بايد به فتواى مرجع عمل شود.

عمل به احتياط

[123] سؤال 123: آيا براى فرد غير مجتهد، عمل به احتياط نيز احتياج به تقليد دارد؟

پاسخ: لازم است مكلّف، در خصوص مسأله جواز و عدم جواز احتياط، مجتهد يا مقلّد باشد ولكن اگر بدون اجتهاد و تقليد احتياط كند، مجزى است.

[124] سؤال 124: آيا احتياط نمودن به نحوى كه مستلزم تكرار عمل باشد، جايز است يا خير؟

پاسخ: اشكال ندارد.

[125] سؤال 125: در برخى موارد، مجتهدى در بيان مسأله‌اى نظر قطعى مى‌دهد؛ اما مجتهدين ديگر احتياط مى‌كنند. در اين گونه موارد، آيا مى‌توان از مجتهدى پيروى‌