را پيدا نكرده است)، رجوع به اعلم (بعد از امكان شناخت اعلم)، واجب است يا خير؟

پاسخ: بعد از آن كه اعلم را از طرق شرعى تشخيص داد، بايد به اعلم مراجعه نمايد.

[62] سؤال 62: شخصى مدتى قبل، براى شناخت مجتهد اعلم به اهل خبره مراجعه كرد؛ ولى كسى به عنوان اعلم يا محتمل الأعلميه برايش ثابت نشد و سپس از يكى از مجتهدين جامع الشرائط كه مساوى با ديگران در علم بود، تقليد كرد. اكنون پس از گذشت چند سال، احتمال مى‌دهد و يا اين كه اطمينان دارد كه با تحقيق دوباره از اهل خبره، مى‌تواند اعلم را تشخيص دهد، آيا بر چنين شخصى تحقيق كردن واجب است؟

پاسخ: در صورتى كه اطمينان دارد با تحقيق كردن، اعلم مشخص مى‌شود، لازم است مجدّداً تحقيق كند.

[63] سؤال 63: آيا در مرجع تقليدِ بچه مميّز، اعلم بودن نيز شرط است؟

پاسخ: چون تقليد بر او واجب نيست، از غير اعلم هم مى‌تواند تقليد كند؛ ولى بعد از بلوغ، بايد به اعلم رجوع كند.

[64] سؤال 64: آيا اثبات اعلميت به خبر عدل واحد، مشروط به افاده ظن است يا خير؟

پاسخ: با خبر عدل واحد، اعلميت ثابت نمى‌شود، مگر اين كه موجب حصول اطمينان شود.

[65] سؤال 65: آيا ظنّى كه در ثبوت اعلميت مجتهد حجّت است و همان، سبب لزوم تقدّم وى بر غير او مى‌شود، از ظنون خاصّه است يا ظنّ مطلق؟

پاسخ: با ظن، اعلميت ثابت نمى‌شود؛ ولى اگر نتوانست اعلم را بشناسد، مظنون الأعلميه بر ديگران مقدّم است.

[66] سؤال 66: اگر كسى كه غير عالم، ولى مورد وثوق و اطمينان انسان است، با استفاده از راه‌هاى شناختِ مجتهد اعلم كه در اول رساله عمليه آمده، مجتهد اعلم را بشناسد و يا