به پهلوى فلسفه مى‌زند. خوش‌بختانه، بسيارى از احاديث اعتقادى در كتاب دانش‌نامه عقايد اسلامى،[11] گِرد آمده و تدوين شده است.

حديث و فقه‌

بسيارى از احكام شريعت، بر اساس تعبّد و براى پرورش روح تسليم و فرمان‌بُردارى در برابر خداى هستى، وضع شده است. خداى آفريننده ما كه نيازها، بايسته‌ها و شايسته‌هاى زندگى ما را مى‌داند، بخشى از اين احكام را در قرآن، بيان كرده و بيان بخش عمده‌ترى را به عهده پيامبر و جانشينان بر حقّ او نهاده است. چگونگى عملكرد انسان با خود، خداى خود و همنوعان، به وسيله گفتار و كردار پيشوايان دين، تعيين، مرزبندى و مشخّص شده است. چه چيزهايى ضرور و لازم‌اند و چه چيزهايى مناسب‌اند، هر چند ضرور نيستند؟ چه چيزهايى هميشه لازم است و چه چيزهايى به وضعيت و موقعيت انسان، بستگى دارد؟ و هر يك از اينها، به چه شكل و تا چه اندازه بايد به انجام برسند، و كمتر و بيشتر از آن، براى انسان چه زيان‌هايى دارد؟ اينها همه و همه، در حديث، آمده است و فقيهان، براى يافتن حكم اين امور، در كنار قرآن، به گنجينه بى‌نظير حديث، مراجعه مى‌كنند.

اگر حديث نبود، فقيهان، ناگزير بودند كه به رأى و حدس خود، عمل كنند و در اين صورت، پيروى و تقليد از آنان، لازم نبود و اساساً معلوم نبود كه ما را به كجا مى‌بردند و به كدام مقصد مى‌رساندند. حديث اما، پاسخ‌هاى پيشوايان را به پرسش‌هايى گزارش كرده كه بسيار شبيه پرسش‌هاى اكنون ما است، چگونگى و شروط وضو و نماز و روزه و حجّ و جهاد و خمس و زكات و امر به معروف و نهى از منكر و هزاران حكم جزئى و كلّى ديگر خود را در واقع از حديث، بر مى‌گيريم و با خيالى آسوده و دلى مطمئن به حكم برخاسته از درون دين، به ره‌نمودهاى‌

[11]. اين كتاب همه آيات و روايات مرتبط با اعتقادات را گردآورى و به ترتيب موضوعات كلامى:« سرچشمه‌هاى معرفت، توحيد و صفات خدا، عدل، نبوّت و ...» دسته‌بندى كرده و دار الحديث آن را در بيش از ده جلد منتشر نموده است. اين كتاب تأليف آيت الله رى‌شهرى و ترجمه چند تن از همكاران ايشان است.