همچنين بر شادكامى كلّى و بهداشت جسم و روان نيز اثر دارد. به اعتقاد وى بيشترين اثر مذهب، بر بهداشت جسم و روان است.[2023] در ادامه به تفكيك در اين باره سخن خواهيم گفت و نظريات آرگايل و ديگران در باره هر يك را بيان خواهيم كرد:

مذهب و شادى‌

اينگلهارت،[2024] تعدادى از زمينه‌سنجى‌هاى مربوط به چهارده كشور اروپايى را- كه 163 هزار نمونه در آن شركت كرده بودند- تركيب كرد. وى دريافت كه 85 درصد كسانى كه گفته بودند هفته‌اى يك‌بار يا بيشتر به كليسا مى‌روند، در مقايسه با 82 درصدى كه گاهى به كليسا مى‌روند و 77 درصدى كه اصلًا به كليسا نمى‌رفتند، احساس رضايت بيشترى از زندگى دارند. آنان همچنين دريافتند كه تأثير مذهب بر شادى با فعّاليت‌هاى مذهبى، بيشتر از مذهبى بودن ارتباط داشت.

براى تبيين اين تأثير، سه محور مورد توجّه پژوهشگران قرار گرفته كه عبارت اند از: حضور در كليسا و گرفتن حمايت اجتماعى؛ داشتن رابطه خصوصى با خداوند؛ و برخوردارى از ايمان استوار. در باره عنصر نخست، آرگايل معتقد است كه مذهب از لحاظ شاد كردن، كسانى را كه از لحاظ اجتماعى منزوى هستند، بيشتر متأثّر مى‌سازد و به ميزان حمايت كردن مؤسّسه‌هاى مذهبى مانند كليسا مربوط مى‌شود. اين موضوع، نشان از آن است كه دريافت حمايت اجتماعى از ديگر اعضاى مراكز مذهبى، يكى از روش‌هاى منتفع شدن مردم از مذهب است. ويتر و همكاران، فراتحليلى مربوط به 56 زمينه‌يابى در امريكا انجام دادند كه نشان مى‌داد همبستگى كلّى بين مذهب و سلامتى 16 درصد بود و با افزايش سن بيشتر مى‌شد.

در باره عنصر دوم نيز مى‌گويد كه رابطه نزديك با خدا بيش از حضور در كليسا در شادكامى و رضامندى تأثير دارد. پولنر[2025] دريافت كه علاوه بر حمايت اجتماعى ثابت ناشى از حضور در كليسا، احساس نزديك بودن به خداوند و داشتن تصويرى دوستانه از خداوند با شادى، مرتبط است. پولنر دريافت كه گزارش نزديكى با خداوند، همبستگى معادل 16 درصدى با شادى و رضايت از زندگى (با كنترل ميزان حضور در كليسا) دارد.

اليسون و همكاران دريافتند كه شدّت عبادت (يعنى دعاهاى مكرر و احساس نزديكى با خداوند)، قوى‌ترين پيش‌بينى كننده رضايت از زندگى است. متغير مذهبى ديگرى به نام «سلامت معنوى» نيز مورد علاقه پژوهشگران است. پالوتزيان‌[2026] و اليسون در اين باره، يك مقياس با دو جزء

[2023]. همان، ص 275.

[2024].Inglhart .

[2025].Pollner .

[2026].Paloutzion .