نام کتاب : الگوى اسلامى شادكامى با رويكرد روان شناسى مثبت گرا نویسنده : پسنديده، عباس جلد : 1 صفحه : 532
خاص براى شادكامى وجود دارد و توصيههاى فراوانى براى تحقّق شادكامى
شده كه محور همه آنها تلاش فرد و تغييراتى است كه وى بايد به وجود آورد و البته
بنيان اينها نيز بر نظريه توحيد قرار داده شده است. طبق اين الگو، افراد مىتوانند
با تنظيم احساس، شناخت و رفتار خود بر اساس توحيد، شادكامى را تحقّق بخشند. البته
احتمالًا در ميزان شادكامى افرادى كه خُلق ثابت دارند با كسانى كه از آن محروم
اند، تفاوتهايى وجود داشته باشد. بنا بر اين، هر چند نقش خُلق ثابت را نمىتوان
انكار نمود؛ امّا نمىتوان اين نظريه، را به عنوان تنها تبيين كننده شادكامى
پذيرفت. در باره اندازه تأثير آن بايد بررسىهاى بيشترى توسط متخصّصان صورت گيرد.
شايد نظريه «شادكامى پايدارِ»[1948] سونيا لوبوميرسكى[1949]
به همين مطلب پرداخته باشد.
ج-
نظريههاى جديد
سليگمن
و رويزمن،[1950] با بررسى ديدگاههاى
گوناگون، از نظريههاى لذّتگرايى، خواسته (نياز) و فهرست اهداف، به عنوان سه
نظريه سنّتى شادكامى نام بردهاند. پترسون در كتاب مقدّمات روانشناسى مثبتگرا
اين سه نظريه، را معرفى كرده و درباره هر كدام توضيحاتى ارائه داده است.[1951]
آنها نظريههاى ديگر را نظريههاى جديد مىدانند.
يك.
نظريه هيجانهاى مثبت
اين
نظريه، مبتنى بر اين يافته شهودى[1952] پژوهشگران است كه وقتى
افراد، هيجانات مثبت (مانند: لذّت، آرامش،[1953]
شگفتى[1954] و عشق) را تجربه مىكنند، در
معرض هيجانهاى منفى (مانند: ترس، اضطراب و افسردگى) قرار ندارند. بنا بر اين،
دريافتند كه توازن كلّى ميان هيجانهاى مثبت و منفى
افراد،
پيشبينى كننده احساس بهزيستن[1955] آنان است. بنا بر اين يافته،
كهنمن اظهار كرد كه شادى عينى با رديابى احساسهاى زودگذرِ خوب و بد افراد، قابل
اندازهگيرى است. طبق اين ديدگاه، هيجانهاى مثبت، صرفاً نشان دهنده بهزيستى
هستند. البته فردريكسون، اين انحصار را نپذيرفت و اشكالاتى بر آن وارد ساخت و بر
اساس نظريه خود يعنى «ساخت و توسعه»[1956]
معتقد شد كه