چنين احساسى دارد، هر چند از امكانات برخوردار باشد. بنا بر اين، صِرف داشتن امكانات زندگى، موجب رضايت نمى‌شود و نداشتن آن، موجب نارضايتى نمى‌گردد. آنچه در اين ميان مهم است، احساس بى‌نيازى است كه مسئله‌اى درونى و نفسانى است، نه عينى و بيرونى. به همين جهت، يكى از كارهايى كه پيشوايان دين انجام مى‌داده‌اند، تصحيح ديدگاه نسبت به فقر و غنا بوده است. براى رضامندى بايد غناى نفسانى و درونى به وجود آورد، نه غناى عينى و مادى. بر همين اساس است كه عيسى (ع) مى‌گويد: خادم من دست‌هاى من است و چارپاى من پاهاى من، و فرش من زمين، و بالشم سنگ ... شب را به روز و روز را به شب مى‌رسانم در حالى كه هيچ ندارم، با اين حال هيچ كس روى زمين بى‌نيازتر از من نيست![873]

بر اساس تفسير صحيح از غنا، مشخّص مى‌شود كه چرا برخى ثروتمندان، ناراضى اند و برخى فقرا، راضى! به فرموده امير مؤمنان (ع): چه بسا فقيرانى كه بى‌نيازند و ثروتمندانى كه نيازمندند![874] لذا بسيارى از فقيران، از توانگرانْ بى‌نيازترند![875]

نشانه‌هاى غناى درونى‌

از نشانه‌هاى غناى درونى، كم بودن آرزوهاست. آرزو، دامنه نيازها را افزايش و در نتيجه، بى‌نيازى را كاهش مى‌دهد. در حديثى از امام على (ع) چنين نقل شده است:

أَشرَفُ الغِنى تَركُ المُنى.[876]

شريف‌ترين توانگرى، ترك آرزوست.

نشانه ديگر، راضى بودن به روزى خداست. كسانى كه اين رضامندى را نداشته باشند، دچار حرص و زياده‌خواهى شده، پيوسته در طلب بيشترند. لذا دامنه نيازهايشان گسترده و بى‌نيازى‌شان كوتاه مى‌گردد. در كتاب معانى الأخبار آمده كه روزى امير مؤمنان (ع) از فرزندشان حسين (ع) معناى غنا را پرسيد و وى در پاسخ فرمود:

قِلَّةُ أمانِيّكَ، والرّضا بِما يَكفيكَ.[877]

كم بودن آرزوهاى تو و رضايت به آنچه تو را بس است.

[873]. عيسى( ع): خادِمِى يَداىَ ودابَّتى رِجلاىَ، وفراشى الأَرضُ ووِسادى الحَجَرُ ... أبيتُ ولَيسَ لى شَى‌ءٌ، واصبِحُ ولَيسَ لى شَى‌ءُ، ولَيسَ على وَجهِ الأرضِ أحدٌ أغنى مِنّى( عدّة الداعى، ص 107؛ ارشاد القلوب، ص 156).

[874]. على( ع): كَم مِن فَقيرٍ غَنِىٌّ، وغَنِىٍّ مُفتَقِرٌ( غرر الحكم، ح 297).

[875]. امام على( ع): رُبَّ فَقيرٍ أغنى مِن كُلِّ غَنِىٍّ( همان، ح 5326؛ عيون الحكم والمواعظ، ص 267، ح 4896).

[876]. الكافى، ج 8، ص 23، ح 4؛ كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 389، ح 5834؛ نهج البلاغة، حكمت 34؛ تحف العقول، ص 97، كنز الفوائد، ج 1 ص 349.

[877]. معانى الأخبار، ص 401، ح 62. نيز، ر. ك: بحار الأنوار، ج 75، ص 109، ح 12.