الفصل السادس و الثلاثون: ما رُويَ مِنَ الأَدعيَةِ في تَعقيبِ الصَّلاةِ

533. الإمام الجواد عليه السلام: كانَ النَّبيُّ صلى الله عليه و آله يَقولُ إذا فَرَغَ مِن صَلاتِهِ: اللّهُمَّ اغفِر لي ما قَدَّمتُ و ما أخَّرتُ و ما أسرَرتُ و ما أعلَنتُ و إسرافي عَلى نَفسي و ما أنتَ أعلَمُ بِهِ مِنّي، اللّهُمَّ أنتَ المُقَدِّمُ و أنتَ المُؤَخِّرُ، لا إلهَ إلّا أنتَ، بِعِلمِكَ الغَيبَ و بِقُدرَتِكَ عَلَى الخَلقِ أجمَعينَ، ما عَلِمتَ الحَياةَ خَيرًا لي فَأَحيِني، و تَوَفَّني إذا عَلِمتَ الوَفاةَ خَيرًا لي، اللّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ خَشيَتَكَ فِي السِّرِّ و العَلانيَةِ، و كَلِمَةَ الحَقِّ فِي الغَضَبِ و الرِّضا، و القَصدَ فِي الفَقرِ و الغِنى، و أسأَلُكَ نَعيمًا لا يَنفَدُ، و قُرَّةَ عَينٍ لا يَنقَطِعُ، و أسأَلُكَ الرِّضا بِالقَضاءِ، و بَرَكَةَ المَوتِ بَعدَ العَيشِ، و بَردَ العَيشِ بَعدَ المَوتِ، و لَذَّةَ المَنظَرِ إلى وَجهِكَ و شَوقًا إلى رُؤيَتِكَ و لِقائِكَ، مِن غَيرِ ضَرّاءَ مُضِرَّةٍ و لا فِتنَةٍ مُضِلَّةٍ، اللّهُمَّ زَيِّنّا بِزينَةِ الإِيمانِ و اجعَلنا هُداةً مَهديّينَ، اللّهُمَّ اهدِنا فيمَن هَدَيتَ، اللّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ عَزيمَةَ الرَّشادِ و الثَّباتِ فِي الأَمرِ و الرُّشدِ، و أسأَلُكَ شُكرَ نِعمَتِكَ و حُسنَ عافِيَتِكَ و أداءَ حَقِّكَ، و أسأَلُكَ يا رَبِّ قَلبًا سَليما و لِسانا صادِقًا،

و أستَغفِرُكَ لِما تَعلَمُ، و أسأَلُكَ خَيرَ ما تَعلَمُ، و أعوذُ بِكَ مِن شَرِّ ما تَعلَمُ، فَإِنَّكَ تَعلَمُ و لا نَعلَمُ و أنتَ عَلّامُ الغُيوبِ‌[763].

فصل سى و ششم: دعاهاى روايت شده در پى نماز

533. امام جواد عليه السلام: هرگاه پيامبر صلى الله عليه و آله از نمازش فارغ مى‌شد مى‌گفت: خدايا، آنچه را كرده و مى‌كنم، نهان و آشكار كرده‌ام، اسراف بر خود را و آنچه را كه تو بهتر از من مى‌دانى، بر من بيامرز. خدايا تو پيش از همه و پس از همه هستى، جز تو خدايى نيست. به داناييت بر نهان و به تواناييت بر همه خلقت سوگند، تا آنگاه كه زندگى را برايم بهتر مى‌دانى، مرا زنده نگاه دار و آنگاه كه مرگ را برايم بهتر مى‌دانى، مرا بميران. خدايا، همانا من بيم از تو را در نهان و آشكار، سخن حق را در خشم و خشنودى و ميانه‌روى را در تنگدستى و توانگرى، از تو مى‌خواهم. نعمتى تمام ناشدنى و روشنى چشمى ناگسستنى را از تو مى‌خواهم. خشنودى به حكم تو، مرگى مبارك پس از زندگى و زندگانى آرام پس از مرگ، لذت نگاه به تو و شوق ديدارت و ملاقات تو بى رنجى گزنده و فتنه‌اى گمراه كننده را، از تو مى‌خواهم. خدايا، ما را به زينت ايمان، مزيّن كن و راهنما و راهيافته قرار ده. خدايا، ما را در ميان آنان كه ره نمودى، ره بنما. خدايا، همانا من اراده قوى بر يافتن راه راست و و پايدارى در كار و استوارى در راه حق را از تو مى‌خواهم. سپاسگزارى نعمتت را، سلامتى كامل و اداى حقت را

مى‌خواهم. اى پروردگار من، دلى پيراسته و زبانى راستگو از تو مى‌خواهم. از آنچه كه مى‌دانى آمرزش مى‌طلبم و نيكوترين آنچه كه مى‌دانى از تو مى‌خواهم و از بدى آنچه مى‌دانى به تو پناه مى‌برم، كه تو مى‌دانى و ما نمى‌دانيم و تو به نهانها بسيار دانايى‌[764].

[763] الكافي: 2/ 548/ 6، الفقيه: 1/ 327/ 960 كلاهما عن محمّد بن الفرج، مكارم الأخلاق: 2/ 31/ 2069؛ سنن أبي داود: 2/ 83/ 1509، السنن الكبرى: 2/ 264/ 3018 كلاهما عن عبيد اللّه بن أبي رافع عن الإمام عليّ عليه السلام عنه صلى الله عليه و آله إلى قوله« لا إله إلّا أنت».

[764] در نقل سنن ابى داود و السنن الكبرى تنها تا« جز تو خدايى نيست» آمده است.