أَشَدُّ خَلقِ ربّک عَشَرةٌ : الجبالُ الرواسي ، والحديدُ تُنْحَتُ به الجبالُ ، والنارُ تأکلُ الحديدَ ، والماءُ يُطفِئ النارَ ، والسحابُ المُسَخَّرِ بين السماء والأرض ـ يعني يحملُ الماءَ ـ والريحُ
تَقِلُ السحابَ ، والإنسانُ يَغلبُ الريحَ يَعْصِمُها بيده ويَذْهَبُ حاجتَه ، والسُکر يَغْلِبُ الإنسانَ ، والنَومُ يَغْلِبُ السُکرَ ، والهمُّ يَغْلِبُ النومَ ؛ فأشدُّ خلقِ ربّکم الهمّ ؛[342]
سخت ترين آفريدههای
پروردگار ده چيز است : کوههای
استوار ، و کوهها را با
آهن بتراشند ، و آتش ، آهن را مىخورد و آب ، آتش را مىخاموشاند ، و ابرها ، ميان آسمان و
زمين آب را برمى دارند و باد ، ابرها را مىپراکند و
انسان ، بر باد غلبه
مىيابد ، و به نيروى خويش
باد را در راستاى نيازش به کار مىگيرد ، و مستى بر
انسان چيره مىگردد ، و خواب بر مستى
سيطره مىيابد و همّ خواب از چشم
مىربايد .
ازاين رو سرسخت ترين آفريده خدا
هَمّ است .
خوارزمى به اسنادش
از ابو سعيد خُدرى روايت کرده است که گفت ، رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلم فرمود :
[342] . تاريخ دمشق 42 : 401 ؛ الغارات 1 : 182 ، در اين مأخذ به
جاى «يَعْصِمُها بِيَده» آمده است : «يَتَّقيها بيده» .
اين
روايت را طبرانى در «المعجم الأوسط 1 : 276» از حارث ، از على 1 نقل کرده
است ؛ و در
آن به جاى «يَعْصِمُها» آمده است : «يَتَّقِي الريحَ بيده» ؛ و به نقل از آن
[ هيثمى ] در «مجمع الزوائد 8 : 132» مىآورد و
مىگويد : «رجال اين حديث ثقهاند» ؛ کنز العمال 6 : 177 ، حديث 15252 -