اخذ سنّت فرا می‌خواندند ، از رأي باز می‌داشتند و به لزوم تدوين سنّت تصريح می‌كردند با تأكيد بر اينكه «قرآن» ناقص نمی‌باشد و بيان هر چيزي در آن هست . اينان «سنّت» را نقل می‌کردند ، هرچند شمشير بُرّان بر گردن‌هاشان نهاده می‌شد .[812]

امّا آنان كه به اجتهاد و رأي فرا می‌خواندند ، با تدوينِ سنّت مخالفت می‌ورزيدند و بابِ رأي را در هر چيزي می‌گشودند .

اجتهاد ، نمادی برای خلافت

كساني كه به پذيرش آرای ابوبكر و عمر (حتّي در صورت مخالفت آن‌ها با نصوص) معتقد بودند ، آوردن حديث زياد از پيامبر را نمی‌پسنديدند و تدوين را بر نمی‌تافتند .

با مراجعه به قرارهاي روز شورا و سبب ترجيح «جناح ابن عوف» توسط عمر ، و الزام همگان به تن دادن به تصميم وی ، می‌توان دريافت كه اين وقايع از يك حقيقت سياسي خبر می‌دهد كه درباره آن ، دكتر ابراهيم بيضون چنين می‌گويد :

از سوی ديگر ، مطرح شدن ناگهاني عبدالرَّحمان بن عوف بعد از حادثه ترور عمر و به صحنه آمدنش در وقت مناسب در كنار عُمَر (چراكه عمر پس از آنكه كارد به شكمش خورد ، از عبدالرَّحمان خواست كه امام جماعت شود) نيز جاي مناقشه دارد ؛ اين صحابي اشراف زاده ـ بعد از آنكه در حاشيه می‌زيست ـ ناگهان در متن حوادث قرار گرفت تا نقش اول را در تعيين خليفه بازي كند .[813] 

پیداست كه در پشت پرده بعضي از اصول (مثل اجرايی کردن قانون‌های دوران ابوبکر و عمر) كه امروزه جزو شريعت شده است ، مسائل سياسي قرار

[812]. مانند ابوذر؛ بنگرید به،‌ صحيح بخاري 1: 37،‌ حديث 67؛ سنن دارمي 1: 146،‌ حديث 545؛ حجيّة السنّة 3: 464.

[813]. ملامح التيّارات السياسيّة في القرن الأوّل الهجري: 103.