الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ Oرا در نماز ترك كرد ، مهاجران و انصار اين كارش را برنتافتند .

ما روشن ساختيم كه اين كار ، دلالت می‌كند كه جهر به بسمله چونان اَمر متواتري ميانِ مهاجران و انصار بود .

دوم : ابو قَلابه از انس روايت كرده است كه رسول خدا و ابوبكر و عمر بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ را آشكار می‌گفتند .

سوم : از اَنس درباره جهر به بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ و اِخفاتِ آن سؤال شد ، گفت : اين مسئله را نمی‌دانم .

پس ثابت شد كه روايات انس در اين مسئله ، آكنده از آشفتگي و اضطراب است و متعارض باقی می‌ماند . از اين رو ، بايد به ديگر ادله رجوع كرد .

و نيز در آن تهمتِ ديگري است و آن اينكه :

علی علیه‌السلام در جهر به تسميه می‌كوشيد ، ليکن وقتی حکومت به بني اُمَيّه رسيد ـ براي پاکسازی نشانه‌های علي ـ در منع از جهر كوشيدند .

شايد اَنس از ايشان ترسيد! به همين سبب ، اَقوالش در بسمله مضطرب است .

و ما در هر چه شك كنيم ، در اين شك نداريم که به هنگام تعارض ميان قول اَنس و ابن مُغَفَّل و بين قول علي بن ابي طالـب ـ كه در طول عمرش بر جهر پايدار ماند ـ پذيرش قول علي ، اَوْلي است .

اين ، جوابِ قاطعي است در مسئله .[691] 

اين ، كلامِ فخر رازي است که نقش حكومت را در اختلاف اَحكام شرعي

[691]. تفسير فخر رازي 1: 206.