اين پروژه ، آنان را به بستن باب نقل و تدوين حديث واداشت وگرنه ميان فتواهاي خليفه و قانون‌های آسمانی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم آن‌ها را بیان داشت ، اختلاف رخ می‌داد .

4 - محيط و جامعه و تأثير آن بر انديشه‌ها و فرهنگ‌ها نيز يكي از عوامل است ؛ چراكه مانعان در محيطي پرورش يافته بودند كه كتابت و تدوين به اندازه شعر و روزهای تاريخی عرب و فخر فروشی‌ها بر يکديگر (و چيزهاي مشابه آن) در كانونِ توجّه قرار نداشت و پيداست كه بزرگ نمايي اين امور ـ به حكم ضرورت تاريخي ـ با فرهنگ اسلامي در تضاد می‌افتاد .

شایان یادآوری است که ما عامل دوم وسوم را بيش از دو عامل ديگر در کانون توجه قرار می‌دهيم ؛ چرا که پرداختن به بيانات تفسيری صحابه و تأثير محيط وجامعه بر منع از تدوين ، پژوهشی مستقل می‌طلبد که آن را به زمانی ديگر وا می‌نهیم و تنها به اشاره‌ای گذرا به اين دو عامل ـ در ضمن بحث اصلی خود ـ بسنده می‌کنيم .

اكنون تفصيل ديدگاهمان را در ضمن دو محور ، بیان می‌داریم .