عَلْقَمه كتابي را از مكّه يا يمن آورد ، جزوه‌ای كه در آن احاديثي از اهل بيت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم وجود داشت . از عبدالله [بن مسعود] اجازه خواستيم و بر او درآمديم و آن جزوه را به او داديم . وي كنيزش را صدا زد ، آن گاه طشتِ آبي خواست . گفتيم : اي ابا عبدالرَّحمان ، در آن‌ها بنگر! چر اكه اَحاديثِ خوبي در ميانشان هست!

وی آن‌ها را در آب محو می‌كرد و می‌گفت : نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِما أَوْحَيْنا إِلَيْكَ هذَا الْقُرْآنَ[140] (ما شيوا و گوياترين سخن را با وحي اين قرآن ، برايت حكايت می‌كنيم) قلب‌ها ظرف‌اند! آن‌ها را به قرآن مشغول داريد و به غير قرآن مپردازيد .[141] 

آنان كه به اين سبب گرويده‌اند نتيجه گرفته‌اند كه ابن مسعود از مسير اهل بيت انحراف یافت و گفته‌اند : وی از علي علیه‌السلام روی گرداند[142] يا به اين موضوع اهميتي نمی‌داد و آن صحيفه را نابود ساخت و درصدد برآمد اين توهّم را زنده سازد كه قرآن از آنچه در آن صحيفه است بسنده می‌كند .[143] 

بنابراين ، هدف اساسي در منع تدوين حديث ، نابودسازی ادله امامت بود . سببِ صحيح ديگري ـ در اينجا ـ به نظر نمی‌آيد .[144] 

نقد و بررسی

بر اين نظريه ، دو اشكال وارد است :

اول : با مراجعه به منابع می‌توان به سخناني از ابن مسعود دست يافت كه تأكيد دارند وي به تحديث و تدوين فرا می‌خواند و به خاطر همين موضع‌گيري ،

[140]. سوره يوسف (12) آیه 3.

[141]. تقييد العلم: 54.

[142]. دراسات في الكافي والصحيح: 19؛ دراسات في الحديث والمحدّثين: 22.

[143]. تدوين السنّه الشريفة: 413.

[144]. بنگرید به، تدوين السنّة الشريفة: 421 و470.