چكيده سخن بيشتر نويسندگانِ شيعه پیرامونِ منع تدوين حديث ، اين است كه نهي از آن براي محدود ساختنِ نشر فضائل اهل بيت علیهم السلام و ترس از شهرت يافتن احاديث پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در برتری علی علیه‌السلام و فرزندانش[137] و ویژگی‌هایی که بر امامت آن‌ها دلالت دارد ،[138]  صورت گرفت . اين امر در زمانِ معاويه ـ كسي كه مردم را به لعن امام علي در خطبه‌های نماز جمعه بر منابر مسلمانان فرا می‌خواند ـ شدّت یافت .[139] 

اين عامل از وضعيّت امّت اسلامی ـ پس از پيامبر ـ و ساختار سياسی ، اجتماعی سازمان خلافت به دست می‌آيد و اينكه فعاليّت فرهنگي از تحرکات سياسي جدا نمی‌باشد .

از آنجا كه خليفه نمی‌خواست در نظام جديد جايگاهي به اهل بيت علیهم السلام دهد ـ بلكه می‌كوشيد آنچه را تكيه گاه آن‌هاست از ايشان بگيرد ـ بعيد نمی‌نمايد كه تصميم‌های اخير عمر بن خطّاب در منع تدوين حديث ، بدين منظور باشد .

اين نظريه به سخنی که خطيب بغدادي از عبدالرَّحمان بن اَسود از پدرش نقل كرده جان می‌گیرد ، وي می‌گويد :

[137]. دراسات في الحديث والمحدِّثين: 22؛ تاريخ الفقه الجعفري: 134.

[138]. تدوين السنّة الشريفه: 415 و421 و470 و534 و557؛ الشيعة الاماميّة ونشأة العلوم (دكتر علاء قزويني): 123 ـ 124.

[139]. معالم المدرستين 2: 57؛ الصحيح من السيرة (سيّد جعفر مرتضي) 1: 177؛ نيز بنگريد به، شرح نهج البلاغه 20: 17؛ جواهر المطالب (ابن دمشقي) 1: 140.