از اطلاع، آنچنان خوشحال گشت که با سرور و شادی تمام سر به سجده نهاد و شکر خدا را به جای آورد و بعدا سر بلند کرد و فرمود: «درود بر ملت حمدان». اسلام این گروه سبب شد که ملت یمن به تدریج به اسلام بگروند. [1] حجة الوداع
در میان عبادتهای دستهجمعی اسلام، مراسم حج بزرگترین و باشکوهترین عبادتی است که مسلمانان به جای میآورند، زیرا این مراسم آن هم سالی یک بار، برای ملت مسلمان بزرگترین مظهر وحدت و یگانگی، نشانه کامل وارستگی از مال و مقام، نمونه بارز مساوات و برابری تمام انسانها و وسیله تحکیم روابط در بین مسلمانان و ... است. حال اگر ما مسلمانان از این خوان گسترده کمتر استفاده میکنیم و این کنگره سالانه اسلامی را (حقا که میتواند پاسخگوی بسیاری از مشکلات اجتماعی ما و مبدأ تحولاتی عمیق در زندگانی ما باشد) بدون بهرهبرداری کامل برگزار میکنیم، نشانه قصور قانون نیست؛ بلکه گواه بر قصور و یا تقصیر رهبران اسلامی است که در صدد استفاده از این مراسم برنمیآیند. از روزی که «خلیل الرحمن» از تجدید بنای کعبه فراغت یافت و خداپرستان را به زیارت این خانه دعوت نمود، پیوسته این نقطه کعبه قلوب و مطاف ملتهای خداشناس بوده است. همهساله گروهی از اکناف جهان و نقاط مختلف عربستان، به زیارت این خانه شتافته و مراسمی را که از حضرت ابراهیم علیه السّلام آموخته بودند، انجام میدادند. اما گذشت زمان، انقطاع ملت حجاز از رهبری پیامبران، خودخواهی قریش، حکومت بت بر افکار جهان عرب، موجب شده بود که مراسم حج از نظر زمان و مکان، دستخوش تحریف و تغییر گردد و قیافه واقعی خود را از دست بدهد.
[1]. الکامل فی التاریخ، ج 2، ص 305 و بحار الانوار، ج 21، ص 360- 363.