«محمد استرآبادی»

000-بعد 905ه-.ق.

«شمس الدین محمد استرآبادی» که گویا تا سال 905ه-.ق. زنده بود، از علما، حکما و متکلمین «استرآباد» در اوایل قرن دهم ه-. ق. بود.

از شرح زندگانی و آثار شمس الدین محمد استرآبادی آگاهی اندکی در دست است. شاید نخستین کسی که از او گزارشی در اختیار قرار داده است، به گفته ی مرحوم «آقابزرگ»، صاحب «مجالس المومنین» است. وی از «حاشیه ی» استرآبادی بر «شرح جدید تجرید» که به نام «سلطان محسن مشعشعی» نگاشته است، خبر می دهد.

«آقابزرگ» ملا شمس الدین محمد استرآبادی را معاصر «میر صدر الدین دشتکی» متوفای 903ه-.ق. و مولی «جلال الدین دوانی» متوفای 908ه-.ق. معرفی کرده است.

این مقدار از اطلاعات، هویت ملا شمس الدین محمد استرآبادی را مشخص نمی کند و زوایای زندگانی او همچنان در پرده ی ابهام باقی می ماند.

آنچه در تفحص از شمس الدین محمد استرآبادی در قرن نهم و دهم به دست آمد، نشان می دهد که دو تن در قرن نهم هجری و دو تن در قرن دهم هجری به نام محمد و ملقب به شمس الدین وجود داشته است.

اما آگاهی ما از همه ی آنها مطابق اطلاعات اندک منابع تاریخی و شرح حال نگاری، بسیار کم است. گذشته از آن، هیچ کدام با شرایط این نویسنده که در حال نگارش شرح حال آن هستیم، تطابق ندارد. از این رو به همین مقدار کفایت کرده و تحقیق بیشتر را موکول به یافتن منابع بیشتر می نماییم.

آثار:

1. حاشیه علی الشرح الجدید للتجرید

آن گونه که «آقابزرگ» از «قاضی» در «مجالس المومنین» نقل می نماید، وی در شرح حال «سلطان محسن مشعشعی»، می نویسد: ملا شمس الدین محمد استرآبادی حاشیه ای بر شرح