نام کتاب : اثرآفرینان استرآباد و جرجان (استان گلستان) نویسنده : مقدم، محمدباقر جلد : 1 صفحه : 182
ششم یا در اوایل سده ی هفتم متولد شد. تحصیلاتش را نزد پدر و دیگر استادان ادب و انشا کامل کرد.
در دورانی که پدر
و مادر ابن بی بی، در دربار سلاطین سلجوقی به خدمت اشتغال داشتند، به او
نیز مشاغل دولتی و دیوانی محول می شد. به احتمال زیاد، پس از مرگ پدرش،
وظایف او را به عهده گرفت و ریاست «دیوان طغرا» و «دیوان انشا» (رسایل) را
به دست آورد.
ابن بی بی در همه
ی عمر خود، به کارهای دیوانی و منشی گری اشتغال داشت و در دوران «علاء
الدین کیقباد اول»، با همکاری «علاء الدین عطاملک جوینی»، به تحقیق و تالیف
در زمینه ی تاریخ پرداخت.
این کتاب به منزله ی ذیلی بر کتاب «جهانگشای جوینی» در تشریح تاریخ سلجوقیان روم است.
گویا مولف نخست
قصد نگارش تاریخ مملکت روم را داشت. لیکن به سبب اختلاف نظرها و عدم دسترسی
بر منابع دقیق، تصمیم به نوشتن روی دادهای زمان حکومت سلجوقیان گرفت.
این تاریخ از
زمان روی کار آمدن «غیاث الدین کیخسرو» (588ه-.ق.) تا زمان سلطنت «ملک غیاث
الدین مسعود» (679ه-.ق.) را شامل می گردد. مهم ترین قسمت نیز دوران
«کیقباد اول» و جانشینان او را دربرمی گیرد؛ زیرا معاصر آنان بود و مشاهدات
خود را نگاشته است.
نسخه های خطی:
1 نسخه ی خطی در «کتابخانه ی ایاصوفیه ترکیه» به شماره 2985 موجود است.
نسخه های چاپی:
نسخه ی عکسی از همان نسخه ی منحصر بفرد ایاصوفیه، با مقدمه کوتاه از «عدنان صادق ارزی» به سال 1956م. در «آنکارا» منتشر شد.
چاپ دیگری با کوشش «عدنان صادق ارزی» و «نجاتی لوغال» در 1957م. در «آنکارا» انتشار یافت.
سال 1350ش. در «ایران» نیز به کوشش «محمدجواد مشکور» با عنوان «اخبار سلاجقه روم» در 597+202 صفحه منتشر شد.
تاریخ ابن بی بی به وسیله شخص ناشناسی خلاصه شده و با عنوان «مختصر سلجوقنامه» در 337 صفحه و به کوشش «هوتسما»، چاپ شده است.
منابع:
اثر آفرینان
1/100؛ پارسی نویسان آسیای صغیر 16؛ تاریخ ادبیات در ایران 3/1215-1217؛
تاریخ نظم و نثر در ایران 1/149-150؛ دائره المعارف بزرگ اسلامی 3/143-145؛
دانشنامه ادب فارسی 6/29، 501؛ دانشنامه ایران و اسلام 3/455؛
دایرهالمعارف مصور پیمان 253؛ شخصیت های نامی ایران 23؛ فرهنگ زندگی نامه
ها 1/316؛ فهرست کتابهای چاپی فارسی 3/3053؛ مولفین کتب چاپی فارسی و عربی
2/866 و 6/853؛ نامه مینوی 450-466؛ نگاهی به روند نفوذ و گسترش زبان و ادب
فارسی در ترکیه 77-81.
«حسین بن محمد واعظ استرآبادی»
(سلطان حسین واعظ استرآبادی)/قرن 11ه-.ق.
فقیه، متکلم،
محدث، طبیب، حکیم و خطیب توانمند، «سلطان حسین بن سلطان محمد»، معروف به
«واعظ استرآبادی»، از دانشمندانی است که به سعادت شهادت در راه دین نایل
گشته است.
نام کتاب : اثرآفرینان استرآباد و جرجان (استان گلستان) نویسنده : مقدم، محمدباقر جلد : 1 صفحه : 182